Sygn. akt. I Ca 298/06
Postanowienie
Dnia 14 września 2006 r.
Sąd Okręgowy w Elblągu I Wydział Cywilny w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Aleksandra Ratkowska
Sędziowie: SO Dorota Zientara
SO Krzysztof Nowaczyński / spr /
Po rozpoznaniu w dniu 6 września 2006 r. w Elblągu
na rozprawie
sprawy z wniosku Witolda Łady
z udziałem Spółdzielni Mieszkaniowej ,, Zakrzewo” w Elblągu
o ustanowienie odrębnej własności lokalu
na skutek apelacji wnioskodawcy
od postanowienia Sądu Rejonowego w Elblągu
z dnia 30 maja 2006 r.. sygn. Akt I Ns 736/05
postanawia:
oddalić apelację i zasądzić od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki
kwotę 60 ( sześćdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Uzasadnienie
Wnioskodawca Witold Łada wystąpił z wnioskiem o ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego położonego w Elblągu przy ul. Wiejskiej 20/I/2
W uzasadnieniu wskazywał, że uczestnik postępowania Spółdzielnia Mieszkaniowa,, Zakrzewo” w Elblągu nie podjęła czynności, o których mowa w art. 41i42 ustawy z dnia 15grudnia 200 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, co czyni zasadnym jego roszczenie, zgodnie z art.49 ustawy.
Uczestnik domagał się oddalenia wniosku, zarzucając, że stosowana uchwała o określeniu przedmiotu odrębnej własności lokali została podjęta w dniu 17 lipca 2003 r.., a nadto wnioskodawca nie dokonał wpłaty należnej kwoty wymaganej do przeniesienia na jego rzecz własności lokalu.
Postanowieniem z dnia 30 maja 2006 r. Sąd Rejonowy w Elblągu oddalił wniosek oraz zasądził od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki kwotę 120 zł. Tytułem zwrotu kosztów postępowania, powołując się na następujące ustalenia i wynikające z nich wnioski:
Witold Łada jest członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej ,, Zakrzewo” w Elblągu i przysługuje mu spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu położonego w Elblągu przy ul. Wiejskiej 20/ I/2 . Uchwałą nr 13 z dnia 17 lipca 2003 r. Zarząd Spółdzielni określił przedmiot odrębnej własności lokali w nieruchomości przy ul. Wiejskiej nr 20,21,22,23.
§ 2 wymienionej uchwały objął lokal wnioskodawcy. Uchwała została mu doręczona w dniu 30 lipca 2003 r. i nie była przez niego zaskarżona.
Dalej ustalił Sąd pierwszej instancji, że wnioskodawcę nie obciążają przypadające na jego lokal zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek zaciągniętych na sfinansowanie budowy budynku oraz kosztów remontów nieruchomości, w której znajduje się lokal. Nie jest on również zadłużony z tytułu opłat związanych z eksploatacją i utrzymywaniem nieruchomości. Natomiast wnioskodawca nie wpłacił różnicy między wartością rynkową lokalu a zwaloryzowaną wartością wniesionego wkładu mieszkaniowego..
Sąd Rejonowy zważył, że spółdzielnia wykonała czynności, o których mowa w art. 41 i 42 ustawy om spółdzielniach mieszkaniowych, mieszkaniowych polegające na scaleniu, podziale i rozgraniczeniu działek budowlanych, na których wzniesiono budynek oraz w drodze uchwały określiła przedmiot odrębnej własności lokalu wnioskodawcy, na podstawie art.49 ustawy a contrario.
O kosztach postępowania orzeczono na mocy art. 520 § 3 kpc w zw. § 10 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.
W apelacji od powyższego postanowienia wnioskodawca Witold Łada, zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, polegający na przyjęciu, że spółdzielnia wykonała w terminie czynności , do których zobowiązywała ja ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych, gdy tymczasem wymogi ustawowe nie zostały dochowane, wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia przez ustanowienie na jego rzecz odrębnej własności lokalu przy ulicy Wiejskiej 20/I/2 w Elblągu z przynależną do niego piwnicą wraz ze współwłasnością ułamkowej części gruntu pod budynkiem.
Uczestnik domagał się oddalenia apelacji jako bezzasadnej i zasądził na swoją rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja wnioskodawcy podlegała oddaleniu, pomimo zasadności zgłoszonego zarzutu apelacyjnego, gdyż zaskarżone orzeczenie odpowiada prawu.
Przepis art.49 ust.1 ustawy z dnia 15 grudnia 200 r. o spółdzielniach mieszkaniowych ( tekst jednolity: Dz. U z 2003 r. Nr. 119, poz.1116, z póz. Zm.) – zwanej w dalszej części uzasadnienia ustawą- stanowi, że jeżeli przed upływem 24 miesięcy o0d dnia wejścia w życie ustawy sę sądowe w trybie art.43 ust.5, sąd na wniosek członka spółdzielni mieszkaniowej , któremu zgodnie z przepisami ustawy przysługuje , z zastrzeżeniem art.36,prawo żądania przeniesienia na niego własności lokalu należącego przed tym dniem
Do spółdzielni, orzeknie o ustanowieniu odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, na zasadach określonych w art. 39-43.
Ustawa weszła w życie24 kwietnia 2001 r. wobec czego spółdzielnia miała czas do dnia 24 kwietnia 2003 r. na wykonanie czynności związanych ze scaleniem, podziałem i odrębnej własności lokali, w związku ze złożeniem przez wnioskodawcę w dniu 25 kwietnia 2001 r. wniosku o przeniesienie na jego rzecz własności lokalu. Część tych zadań została wykonana w terminie, natomiast uchwała w sprawie określenia przedmiotu odrębnej własności lokali w nieruchomości przy ul. Wiejskiej nr 20,21,22,23 w Elblągu została podjęta w dniu 17 lipca 2003 r., a więc z przekroczeniem terminu wskazanego w art.49 ustawy ( por. uchwała- k.55).
Trzeba wyjaśnić, że chociaż przepis ten używa sformułowania,, …Spółdzielnia nie podejmie czynności…”, to jednak wbrew twierdzeniom uczestnika na rozprawie apelacyjnej, że istotne znaczenie ma rozpoczęte tych działań, które przecież mogły nie zostać zakończone do dnia 24 kwietnia 2003 r., chodzi w istocie o wykonanie czynności w zakreślonym terminie, gdyż przy innej wykładni norma ta traciłaby sens, gdy zważyć, że czynności wymagane art. 41 i 42 ustawy nie byłyby zakończone przez wiele lat, choćby wskutek zwykłej opieszałości ze strony spółdzielni.
Skoro więc uchwała, o której mowa, została podjęta dopiero w dniu 17 lipca 2003 r., to nie można było podzielić stanowiska Sądu pierwszej instancji, że spółdzielnia wywiązała się ze swoich obowiązków, co prowadziło do oddalenia wniosku, na podstawie art.49 ustawy
. a contrario.
Niezależnie jednak od oceny, iż Sad Okręgowy zgodził się z zarzutem apelacyjnym, to i tak należało dojść do wniosku, że zaskarżone postanowienie odpowiada prawu. Mianowicie, należy wyjaśnić, że spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu może być przekształcone w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu ( art.11 1 ustawy ) , bądź w prawo odrębnej własności lokalu ( art.12). Roszczenia wynikające z tych przepisów mają charakter warunkowy, w tym sensie, że spółdzielnia jest zobowiązana przenieść umową notarialną własność na członka, po spełnieniu przez niego warunków, których mowa w ust.1 pkt. 1-5 tych przepisów. Odmowa zawarcia takiej umowy dawałoby możliwość wystąpienia do sądu z powództwem opartym na przepisach art.64 kc w zw. z art. 1047 §1 kpc o zobowiązanie spółdzielni do złożenia oświadczenia woli. Sprawa taka rozpoznawana byłaby w trybie procesowym. Z takim jednak roszczeniem Witold Łada nie wystąpił, gdyż wyraźnie jako podstawę prawną swego wniosku podawał przepis art.49 ustawy, domagając się rozpoznania sprawy w trybie nieprocesowym.
Trzeba jednak wyraźnie powiedzieć, że rozdział 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w którym znajdują się przepisy art. 42 i art. 49, dotyczy wyłącznie przekształceń spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności lokalu. Tak więc przepis art.49 ustawy, z uwagi na jego umiejscowienie w systemie przepisów ustawy i wyjątkowy charakter zastosowania w ogóle nie dotyczy przekształcenia lokatorskiego prawa do lokalu w prawo odrębnej własności lokalu mieszkalnego( tak też: J. Kuropatwiński, artykuł, Rzeczypospolita 2002/4/19. Inna wykładnia tego przepisu byłaby nielogiczna, gdy zważyć, że sąd w trybie nieprocesowym ustanawiałby odrębną własność lokalu i przenosił ją na członka, który posiadał dotychczas prawo jedynie o charakterze lokatorskim, bez spełnienia wymogu dopłaty, o której mowa w art. 12 ust.1 pkt. 5 ustawy. Natomiast, gdy przyjąć wykładnię wskazywaną jako trafną, to nie ma obowiązku dopłaty, gdyż została ona już wniesiona przy przekształceniu prawa lokatorskiego w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu - art. 111 ust.1 pkt.5 ustawy.
Taka wykładnia przepisów ustawy jest właściwa według stanu prawnego na dzień orzekania- art.. 316 § 1 kpc w zw. z art13 §2 kpc.- Inie uwzględnia ewentualnych zmian ustawy wywołanych kolejnymi orzeczeniami Trybunału Konstytucyjnego, dotyczących właśnie obowiązku zapłaty 50proc. Różnicy miedzy wartością rynkową mieszkania a waloryzowanym wkładem mieszkaniowym w sytuacji przekształcenia lokatorskiego prawa do lokalu w prawo odrębnej własności lokalu mieszkalnego.
Przedstawionych względów apelacja wnioskodawcy, jako niezasadna, podlega oddaleniu, na podstawie art. 385kpc w zw, z art 13 § 2 kpc. O kosztach postępowania apelacyjnego postanowiono na mocy art.520 § 3 kpc w zw. z § 10 pkt.3 i § 12ust.1 pkt. Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( Dz.U. Nr163,poz.1349, z póz. zm).
SĄD OKRĘGOWY
W ELBLĄGU