www.prezydent.pl 2008-09-03 Obchody 69 rocznicy Bohaterskiej Obrony Węgierskiej Górki

W dniu 3 września 2008 r. w Węgierskiej Górce i Żabnicy odbyły się uroczyste obchody 69 rocznicy Bohaterskiej Obrony Węgierskiej Górki we wrześniu 1939 roku oraz 65 rocznicy Pamięci Straconych Partyzantów w Żabnicy w 1943 roku.

W imieniu Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego w uroczystości uczestniczył Doradca Prezydenta RP Jacek Sasin, który odczytał list Pana Prezydenta skierowany do organizatorów i uczestników uroczystości oraz złożył wieniec pod pomnikiem Straconych Partyzantów w Żabnicy.

Przekazujemy treść listu Prezydenta RP:

"Serdecznie pozdrawiam wszystkich zgromadzonych w Żabnicy pod Pomnikiem Straconych Partyzantów na obchodach 69. rocznicy bohaterskiej obrony umocnionej pozycji w Węgierskiej Górce oraz 65. rocznicy straceniu żołnierzy Armii Krajowej w Żabnicy.

Obrona fortów w Węgierskiej Górce w początkach kampanii wrześniowej jest jedną z piękniejszych kart polskiej wojny obronnej 1939 roku. Bohaterstwo obrońców tego ważnego punktu strategicznego pokazuje, że polski żołnierz potrafił dokonać czynów wielkich, tocząc nierówny bój z przeważającymi siłami niemieckimi o wolność i przyszłość naszego narodu. Zaciekła obrona zatrzymała poważne siły niemieckie, umożliwiając przegrupowanie polskiej armii „Kraków”. Epizod ten nie zmienił losów wojny. Jednak jest on do dzisiaj pięknym przykładem wypełniania obywatelskiego i żołnierskiego obowiązku wobec ojczyzny.

Polscy żołnierze września, wychowani i ukształtowani przez II Rzeczpospolitą, dawali ten przykład podczas całej drugiej wojny światowej, walcząc na niemal wszystkich

jej frontach i w konspiracji. To pokolenie, które miało tak głęboko zakodowany obowiązek bezinteresownej służby dla Polski, stawało się wzorem dla następców - żołnierzy polskiej konspiracji i ludności cywilnej. Gdy Polska, po bohaterskiej walce, uległa dwóm totalitaryzmom: niemieckiemu narodowemu socjalizmowi i sowieckiemu komunizmowi, cały naród stanął do walki z okupantami. Wydarzenia z sierpnia i września 1943 roku, które miały miejsce w okolicach Węgierskiej Górki, a przede wszystkim publiczne egzekucje w Żabnicy i Kamesznicy, wpisują się w ten tragiczny czas. Mimo terroru i ofiar niemieckiego okupanta, mieszkańcy Beskidów dali liczne dowody patriotyzmu i wierności Polsce, odwagi i męstwa.

Pragnę wyrazić wielkie uznanie społeczności ziemi żywieckiej, pielęgnującej pamięć o dramatycznych i chlubnych momentach naszej historii. Składam wyrazy najgłębszego

szacunku Komitetowi Organizacyjnemu Obchodów i wszystkim instytucjom i osobom, które przyczyniają się do godnego uczczenia pamiętnych dla Węgierskiej Górki i okolic

wydarzeń z okresu II wojny światowej. Raz jeszcze serdecznie pozdrawiam wszystkich uczestników rocznicowych uroczystości, którzy swoją obecnością w miejscach upamiętnionych bohaterstwem i ofiarą żołnierzy II Rzeczypospolitej i Armii Krajowej świadczą, że wydarzenia sprzed sześćdziesięciu dziewięciu lat i ich bohaterowie pozostaną na zawsze w naszej pamięci."

www.prezydent.pl 2008-09-01 Nadzwyczajne posiedzenie Rady Europejskiej w Brukseli

 
 
Lech Kaczyński, Prezydent RP i Donald Tusk, Premier RP (foto/Radosław Pietruszka PAP) 
 

1 września 2008 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński udał się do Brukseli na nadzwyczajne posiedzenie Rady Europejskiej. Razem z Prezydentem RP do Brukseli udali się Prezes Rady Ministrów Donald Tusk oraz Minister Spraw Zagranicznych Radosław Sikorski.

Przed rozpoczęciem posiedzenia Rady Europejskiej Prezydent Lech Kaczyński spotkał się Prezydentem Litwy Valdasem Adamkusem.

Popołudniu odbyła się robocza sesja posiedzenia Rady Europejskiej. Po jej zakończeniu odbyła się wspólna konferencja prasowa Prezydenta Lecha Kaczyńskiego oraz Premiera Donalda Tuska.

Podczas konferencji prasowej Prezydent RP powiedział:

„Mieliśmy dzisiaj na pewno niełatwy dzień, ponieważ stanowiska na posiedzeniu Rady Europejskiej były bardzo mocno zróżnicowane. Były państwa, które zajmowały stanowiska podobne do naszego, były dwie wypowiedzi nieco dalej idące niż nasze, były też kraje, które zajmowały stanowisko odmienne. Nie chcę w tej chwili wymieniać tych państw, ponieważ wszyscy jesteśmy sojusznikami, wszyscy jesteśmy przyjaciółmi, a to że mamy różne punkty widzenia w niektórych sprawach, to dopóki państwa będą odrębne to będzie to całkowicie oczywiste.

Prezydencja Francuska, z Panem Prezydentem Sarkozym na czele, przygotowała projekt konkluzji, który uległ jednak bardzo znacznym zmianom – korzystnym z punktu widzenia Polski. Nie wszystkie z przyjętych propozycji były akurat propozycjami polskimi, ale myśmy zebrali wszystkich, z pomocą Pana Ministra Spraw Zagranicznych oraz Pana Ministra Davida Milibanda, Ministra Spraw Zagranicznych Wielkiej Brytanii, udało nam się zebrać tych, którzy mieli jakieś dalej idące uwagi i przeprowadzić odrębne spotkanie, już nie na poziome szefów rządów, które dało pewne rezultaty.

Osiągnięciem wydaje nam się wzmianka dotycząca polityki energetycznej. Tutaj nas energicznie popierał Pan Premier Brown, Premier Wielkiej Brytanii. Dalej rozwiązania, może nie jest to za daleko idące, że najbliższy szczyt Unia – Ukraina, który się odbędzie 9 września, czyli dzień po wizycie Pana Prezydenta Sarkozy’ego, Pana Ministra Solany i Pana Przewodniczącego Barrosso, że ten szczyt łączy się ze szczególnymi nadziejami. To jest z naszego punktu widzenia rzecz istotna i w końcu jest jasno sformułowane, że Pan Prezydent Sarkozy uda się 8 września do Moskwy i że dalsze działania będą związane z tym, co Rosja zdoła zrealizować, Polska oczywiście dla planu sześciopunktowego dała swoje poparcie, i że to będzie przedmiotem sprawozdania i dalszych obrad, gdyby była taka potrzeba. Na razie pewne rozmowy, w szczególności rozmowy w sprawach nowego układu o współpracy strategicznej, zostaną odsunięte.

Czy Polska była odosobniona w swoim stanowisku? Nie byliśmy odosobnieni. Działaliśmy w grupie państw – większej niż tylko państwa bałtyckie i Polska, bo do tego na pewno można dodać Republikę Czeską, na pewno Szwecję, na pewno Wielką Brytanię. Co najmniej te kraje. Oczywiście każde porozumienie – a te konkluzje w istocie są porozumieniem – zawiera wiele elementów kompromisu, inaczej być nie może. Ale jest to kompromis, którego bym nie ocenił na piątkę, ale kompromisy z reguły nie mają tego rodzaju oceny, oceniłbym go na ocenę dobrą, może dobrą z minusem. Jesteśmy jak sądzę na dobrej drodze. Teraz bardzo dużo zależy od tego, co osiągnie Pan Prezydent Sarkozy w Moskwie w rozmowie z Panami: Prezydentem Miedwiediewem i Premierem Putinem. Miejmy jednak nadzieję, że konflikt gruziński zakończy się pozytywnie. Odmowa uznania dla secesji była powszechna, absolutnie powszechna. Nawet te kraje, które postulowały umiarkowaną postawę, z tymi decyzjami – a w szczególności z uznaniem przez Moskwę tych decyzji - się nie zgadzały. I to jest rzecz optymistyczna. Jeśli ktoś z Państwa by obserwował Rady Unii Europejskiej sprzed dwóch lat, to tu jest zmiana, którą należy uznać za optymistyczną. Oczywiście jest wiara w dalszą współpracę z Rosją, ale padały pytania - nie ze strony polskiej delegacji – czy ta współpraca może mieć charakter strategiczny w dalszym ciągu. Po 8 września będziemy mieli kolejny etap, który będzie podsumowany 15 października, bo to zdaje się jest termin oficjalny posiedzenia Rady Europejskiej. Myślę, że mogę tu w imieniu Pana Premiera i Pana Ministra powiedzieć, że współpraca w naszej delegacji była zdecydowanie dobra. Pan Minister ciężko pracował nad tymi rozwiązaniami, które się wiązały z podjęciem różnych rozmów zakulisowych, a rozpoznanie wśród ministrów spraw zagranicznych Unii Europejskiej zawsze się w takiej sytuacji bardzo przydaje.”

Rzeczpospolita 26.08.2008 Cyfrowe archiwum o pracy przymusowej przekazane Polsce

amk 26-08-2008, ostatnia aktualizacja 26-08-2008 13:13

Międzynarodowa Służba Poszukiwawcza Czerwonego Krzyża w Bad Arolsen zakończyła digitalizację swojego archiwum dokumentów na temat pracy przymusowej na rzecz III Rzeszy.

Cyfrowe kopie 6,7 milionów dokumentów zostały w poniedziałek przekazane polskiemu Instytutowi Pamięci Narodowej, instytutowi Jad wa-Szem w Jerozolimie oraz Muzeum Pamięci Holokaustu w Waszyngtonie - poinformowano w komunikacie prasowym.

"Dokumenty są dowodem tego, na jak wielką skalę reżim narodowosocjalistyczny wykorzystywał pracowników przymusowych - powiedział szef archiwum w Bad Arolsen Udo Jost. - Tzw. obca siła robocza była obecna w niemal wszystkich gałęziach gospodarki i regionach".

Cyfrowa wersja archiwum składa się z 13 milionów zeskanowanych obrazów. Dokumenty - m.in. rejestry zatrudnienia, akta chorób, dokumenty ubezpieczeniowe czy karty meldunkowe - dotyczą poszczególnych osób, ofiar pracy przymusowej. Wielkość bazy danych wynosi 1,87 terabajtów.

Według Josta digitalizacja służyć ma ochronie oryginalnych dokumentów, a także umożliwić lepszy dostęp do zbiorów archiwum zarówno w biurze Międzynarodowej Służby Poszukiwawczej, jak i instytucjach partnerskich w Izraelu, Polsce i USA.

PAP

Rzeczpospolita 12.08.2008  Okradziono wystawę o polskich robotnikach przymusowych
nat 12-08-2008, ostatnia aktualizacja 12-08-2008 15:37

Nieznany sprawca ukradł oryginalne dokumenty z prezentowanej na Rugii wystawy poświęconej polskim ofiarom pracy niewolniczej i przymusowej w III Rzeszy - poinformował Juergen Rostock, szef Centrum Dokumentacji PRORA.

Rostock przypuszcza, że sprawca mógł być powiązany ze skrajną prawicą. Słyszano jego radykalne wypowiedzi.

Do incydentu doszło 1 sierpnia, jednak za radą policji dotąd nie informowano o tym opinii publicznej.

Wszystko działo się na oczach zwiedzających wystawę. Sprawca zdołał włamać się do szklanej gabloty w Centrum Dokumentacji i wyjąć z niej dwa eksponaty: księgę z rejestrem zatrudnienia z czasów III Rzeszy oraz obwieszczenie o wyrokach śmierci wykonanych na robotnikach przymusowych z Polski.

Jak relacjonował Rostock, zdezorientowani obserwatorzy działań sprawcy zdołali zatrzymać go na schodach; wówczas zgubił on księgę zatrudnienia. "Wyrwał się jednak, uciekł na parking, wsiadł do samochodu, zablokował drzwi, po czym odjechał" - powiedział szef placówki.

Dotychczas nie udało się odzyskać utraconego eksponatu.

Wystawa "Zachować Pamięć. Praca przymusowa i niewolnicza obywateli polskich na rzecz Trzeciej Rzeszy w latach 1939-1945" została przygotowanaprzez Fundację "Polsko-Niemieckie Pojednanie". Składają się na nią dokumenty, mapy i fotografie oraz materiały audiowizualne pozyskane z ponad 30 instytucji zagranicznych i krajowych, archiwów i muzeów.

PAP

Rzeczpospolita 01.09.2008 Więcej polskiego w przedszkolach
nag 01-09-2008, ostatnia aktualizacja 01-09-2008 13:10

Program nauki języka polskiego w przedszkolach, realizowany od roku w północno-wschodnich Niemczech, będzie poszerzany - zapowiedział przewodniczący Towarzystwa Niemiecko-Polskiego w Meklemburgii- Pomorzu Przednim Siegfried Wack

autor zdjęcia: Dominik Pisarek

źródło: Fotorzepa

+zobacz więcej

- Dotychczas programem objętych było 11 przedszkoli, teraz będzie ich 13, co oznacza, że około 400 dzieci będzie w zabawie uczyć się języka sąsiadów - poinformował Wack.

- Zdobytą w przedszkolu znajomość języka polskiego dzieci będą utrwalać w wytypowanych szkołach podstawowych, a opiekę naukową nad całym projektem będzie sprawował Uniwersytet Szczeciński - dodał Wack.

PAP

-------------------------------

Rzeczpospolita 01.09.2008 Ławrow: nie damy wbić klina między Rosję a Niemcy
jen 01-09-2008, ostatnia aktualizacja 01-09-2008 20:51

Moskwa nie pozwoli nikomu poróżnić jej z Niemcami, a stosunki rosyjsko-niemieckie stanowią jedną z najważniejszych osi budowy nowej Europy - oświadczył minister spraw zagranicznych Rosji Siergiej Ławrow.

Kolejny szczyt 9 września
- Rosyjsko-niemieckie pojednanie jest jednym z najważniejszych czynników w dziele budowy nowej Europy i nikomu nie pozwolimy wbić klina między nasze narody - powiedział Ławrow na spotkaniu ze studentami.

- Niektórzy próbują dziś wzbudzić w nas lęk przed Niemcami, twierdząc, że jeśli zostaną one wyjęte z natowskiej klatki, ponownie zagrożą całej Europie - oznajmił szef rosyjskiej dyplomacji.

Ławrow potępił także "centralizm NATO", który - jak powiedział - uniemożliwia stworzenie "uniwersalnego mechanizmu zbiorowego bezpieczeństwa".

Rosyjscy analitycy uznali, że wypowiedź Ławrowa mogła stanowić komunikat pod adresem nowych członków UE, a w szczególności Polski.

- Jest to zawoalowana polemika z Europą Wschodnią, być może z Polską, gdzie nastroje antyniemieckie są równie silne jak nastroje antyrosyjskie - powiedział politolog Fiodor Łukjanow, redaktor naczelny pisma "Rossija w globalnoj politikie".

- Utworzenie NATO miało na celu uniemożliwienie Niemcom odgrywania roli lidera w świecie po II wojnie światowej. Dziś to Niemcy najbardziej sprzeciwiają się rozszerzeniu NATO na byłe republiki postradzieckie, Ukrainę i Gruzję - podkreślił Łukjanow.

- Ławrow usiłuje grać na różnicach poglądów w łonie UE i wskazać uprzywilejowanego partnera dla Rosji - Niemcy - dodał Nikołaj Pietrow z moskiewskiego Centrum Carnegie.

PAP

-------------------------------

Rzeczpospolita 01.09.2008 Egzamin na obywatela Niemiec
01-09-2008, ostatnia aktualizacja 01-09-2008 19:12

Od dzisiaj trudniej zostać obywatelem Niemiec. Weszły w życie przepisy wymagające zdania specjalnego egzaminu

Kandydat na obywatela Niemiec musi prawidłowo odpowiedzieć na co najmniej 17 z 33 zadanych pytań. Egzamin kosztuje 25 euro i można go zdawać aż do skutku.

Jak podkreśliła turecka gazeta „Hürriyet”, sprawa egzaminu oraz proponowanych pytań (jest ich łącznie 310) wzbudziła niemało kontrowersji zarówno wśród przedstawicieli organizacji imigrantów, jak i polityków. Mieszkający w RFN muzułmanie (zwłaszcza 1,7 miliona Turków) skrytykowali pytania dotyczące karnawału i wpływu chrześcijaństwa na niemiecką kulturę.

Zdający będą musieli znać nazwisko aktualnego kanclerza i datę powstania RFN. Powinni wiedzieć, jakie prawa gwarantuje obywatelom konstytucja i jakie zadania ma policja. Muszą umieć wyjaśnić, co symbolizuje gest kanclerza Willy’ego Brandta, który w 1970 r. ukląkł przed pomnikiem Bohaterów Getta w Warszawie.

Jak podkreśliła minister stanu w Urzędzie Kanclerskim Maria Böhmer, rządowi chodzi o to, by nowi obywatele potrafili się lepiej zintegrować ze społeczeństwem niemieckim.

Podobne testy funkcjonują w innych krajach. W Wielkiej Brytanii trzeba np. odpowiedzieć na pytanie, co to jest Kościół anglikański, a w USA, ile jest gwiazd na amerykańskiej fladze.

Rzeczpospolita

Rzeczpospolita 02.09.2008 Volkslista nie zawsze pozbawiała majątku
Izabela Lewandowska 02-09-2008, ostatnia aktualizacja 02-09-2008 07:15

Obywatele polscy, którzy utracili mienie na podstawie tzw. dekretów represyjnych, mogli je odzyskać. Było to możliwe tylko po postępowaniu rehabilitacyjnym lub uzyskaniu zwolnienia majątku spod zajęcia i dozoru

autor zdjęcia: Robert Gardziński

źródło: Fotorzepa

+zobacz więcej

Potwierdził to w wyroku Sąd Najwyższy (sygn. II CSK 132/08). Sprawę tę wszczął w 2002 r. Andrzej T., spadkobierca obywateli polskich pochodzenia niemieckiego zamieszkałych przed wojną w Łodzi. Domagał się odszkodowania za skutki pozbawienia go jako spadkobiercy własności nieruchomości położonej w Łodzi. Liczyła ok. 4 ha i już przed wojną przeznaczona była na parcelację pod budownictwo mieszkaniowe (plan parcelacji zatwierdziły władze polskie w październiku 1939 r.). Współwłaścicielami byli w 1/2 Berta T., babka Andrzeja T., oraz jego ojciec Armin T. i ciotka Elni W. – po 1/4.

Wśród dokumentów dołączonych do księgi wieczystej znajdują się dwa zaświadczenia z 1949 r. oraz z 1977 r. o przejęciu nieruchomości na cele reformy rolnej na podstawie art. 2 ust. 1 lit. b dekretu z 1944 r. o reformie rolnej, w którym na jej cele przeznaczone były m.in. nieruchomości ziemskie będące własnością Rzeszy Niemieckiej, nie-Polaków i obywateli polskich narodowości niemieckiej. Na podstawie tych zaświadczeń jako właściciel nieruchomości został wpisany Skarb Państwa. Elni W. wyjechała z kraju. Przeciwko Bercie T. i Arminowi T. było prowadzone postępowanie karne na podstawie dekretu z 1946 r. o odpowiedzialności karnej za odstępstwo od narodowości polskiej. Sprawa przeciwko Bercie T. została zakończona zaniechaniem ścigania. Armin T. został uniewinniony.

Rehabilitacja i zwolnienie spod zajęcia

Ten dekret z 1946 r., ustawa z maja 1945 r. o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego wrogich elementów oraz dekret z 1944 r. o środkach zabezpieczających w stosunku do zdrajców Narodu przewidywały przepadek albo konfiskatę majątku osób objętych tymi represjami. Jednakże w ustawie z 1945 r. wprowadzono procedurę rehabilitacyjną (zrehabilitowani automatycznie odzyskiwali mienie), a w art. 13 dekretu z 1946 r. możliwość zwolnienia majątku spod zajęcia, dozoru i zarządu.

W 1959 r. Armin T. uzyskał zwolnienie swojego majątku spod zajęcia. Matka i siostra procedury takiej nie wszczynały. W 1960 r. na wniosek Armina T. sąd nakazał prezydium rady narodowej wydanie mu 1/4 nieruchomości. Orzeczenie to nie zostało wykonane.

Andrzej T. domagał się 4 mln zł odszkodowania za skutki bezprawnego – jak twierdził – pozbawienia swoich spadkodawców własności wskazanej nieruchomości. Przez jej środek dziś przechodzi ulica zabudowana z obu stron. Jej zwrot w naturze nie jest możliwy.

Żadnej szkody nie było

Sąd I instancji przyznał Andrzejowi T. 3,4 mln zł, stosownie do wyceny gruntu przez biegłego (w 2003 r.). Sąd II instancji uchylił ten wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia. Tym razem w I instancji oddalono żądanie spadkobiercy. Sąd uznał, że spadkodawcy utracili własność na podstawie art. 2 ust. 1 pkt b dekretu o reformie rolnej, tak więc ich spadkobiercy odszkodowanie się nie należy. Stwierdził też, że skoro dekret nie definiuje nieruchomości ziemskiej, trzeba przyjąć, iż jest nią każda nieruchomość gruntowa. Sąd II instancji z tym się nie zgodził. Na cele reformy mogła przejść bowiem tylko nieruchomość rolna, czyli art. 2 ust. 1 pkt b dekretu nie mógł być podstawą pozbawienia spadkodawców własności.

Nie znalazł jednak podstaw do uwzględnienia żądania Andrzeja T. z przyczyny natury zasadniczej, ponieważ spadkobierca nie poniósł szkody. Udziały bowiem Berty T. i Elni W. w nieruchomości przeszły na własność Skarbu Państwa na podstawie przepisów represyjnych w 1946 r. Tymczasem Armin T. nie utracił swego udziału, a więc o żadnej szkodzie odnoszącej się do niego też mowy być nie może.

Zgodził się z tym Sąd Najwyższy i skargę kasacyjną Andrzeja T. oddalił. – Pozbawienie własności jest co do zasady szkodą – mówiła sędzia Elżbieta Skowrońska-Bocian. Jednakże w tym wypadku sytuacja jest bardziej skomplikowana. Dekrety represyjne przewidywały przepadek i konfiskatę majątku. Do jego odzyskania konieczne było wszczęcie określonej procedury. Ostatecznie uregulował ją art. 13 dekretu z 1946 r. Zadośćuczynił jej tylko Armin T.

– Z orzeczeń sądu z lat 1959 i 1960 wynikało – tłumaczyła sędzia – że jest on nadal współwłaścicielem nieruchomości w 1/4 wraz ze Skarbem Państwa, którego udział w niej wynosił 3/4. To po pierwsze, a po drugie – otwarta jest droga do dalszych działań prawnych, tj. do wystąpienia o zniesienie współwłasności. Wystąpienie takie w latach 60. nie wiązało się ze szczególnym niebezpieczeństwem – mówiła sędzia. To wszystko oznacza, że po stronie spadkobiercy szkoda nie wystąpiła.

Za chybione Sąd Najwyższy uznał też twierdzenia ze skargi kasacyjnej kwestionujące trafność ustaleń sądu II instancji, że nawet gdyby było inaczej, to roszczenia Andrzeja T. dawno już by się przedawniły.

Kiedy Skarb Państwa odpowiada

Zgodnie z generalną zasadą zapisaną w art. 417 kodeksu cywilnego odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie w trakcie wykonywania władzy publicznej ponosi Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego.

Jednakże dla przypisania im odpowiedzialności muszą być spełnione podstawowe przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej – wystąpienie szkody oraz istnienie związku przyczynowego między bezprawnym działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Zgodnie bowiem z art. 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania albo zaniechania, z którego szkoda wynikła.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki i.lewandowska@rp.pl

Rzeczpospolita

Rzeczpospolita 03.09.2008 Nie jesteśmy antyrosyjscy
Piotr Semka , Wojciech Lorenz 03-09-2008, ostatnia aktualizacja 03-09-2008 20:02

Lech Kaczyński dla "Rz": To, co się dzieje w Gruzji, narusza nasze interesy. Dlatego postanowiłem reagować zdecydowanie. Polska nie jest w tej sprawie samotna

autor zdjęcia: Piotr Nowak

źródło: Fotorzepa

+zobacz więcej

Rz: Czy na poniedziałkowym szczycie reakcja Unii wobec Rosji nie była zbyt słaba?

Lech Kaczyński: Oczywiście, że chcielibyśmy, żeby ten głos był mocniejszy, natomiast to, co udało się uzyskać w istniejącym układzie sił w Europie, to dość dużo. Oczywiście w UE są kraje, dla których przyjęty na szczycie dokument jest skrajnie radykalny. Ale i tak jest wielki postęp w stosunku do tego, co było jeszcze rok temu. Działania Rosji zostały otwarcie potępione. To się wcześniej nie zdarzało. Słyszałem wystąpienie prezydenta Władimira Putina na szczycie NATO, w którym podważał w istocie integralność terytorialną Ukrainy. Wtedy żadnej reakcji ze strony Zachodu nie było.

Po kryzysie w Gruzji kraje tradycyjnie prorosyjskie inaczej już patrzą na Rosję?

Jest pewna rysa w stanowisku tych państw, chociaż nie jest to jeszcze radykalna zmiana. Dlatego uważam, że szczyt zakończył się na czwórkę z minusem, czyli jest to umiarkowany sukces. Nie różnimy się więc z premierem w ocenie wyników szczytu. Jak zawsze zwyciężyła aktywność. Dzięki niej Polska nie była osamotniona. Poparcie znaleźliśmy w państwach bałtyckich, Szwecji, Wielkiej Brytanii. W niektórych sprawach również u pani kanclerz Merkel.

W dzień szczytu szef niemieckiej dyplomacji Frank-Walter Steinmeier wygłosił apel: skończcie wreszcie z tym codziennym podjudzaniem. Te konsekwencje, które w stosunkach z Rosją już mamy, są wystarczająco złe. Czy to rozdwojenie dyplomacji niemieckiej?

O to trzeba zapytać panią kanclerz, ja się nie będę na ten temat wypowiadał. Mogę powiedzieć, że minister Steinmeier nie był aktywny w trakcie spotkań na szczycie. Chociaż trzeba przyznać, że w niektórych sprawach, bo na moją prośbę rozmawiał z nim minister Sikorski, też nie stawiał przeszkód.

Jakich reakcji pan oczekuje, jeśli po wizycie prezydenta Francji w Moskwie 8 września sytuacja się nie zmieni i Rosjanie nie wycofają się z Gruzji?

Mam nadzieję, że sytuacja ulegnie zmianie. Pan prezydent Nicolas Sarkozy jedzie do Moskwy po sukces. Jeżeli uzyska wypełnienie sześciopunktowego planu pokojowego, to sytuacja w znacznym stopniu wróci do stanu sprzed kryzysu. W przeciwnym razie sądzę, że sam pan prezydent Sarkozy zmieni postawę, a dalszy rozwój wypadków będzie bardzo dynamiczny. Trudno jednak ocenić, jak zachowa się Rosja.

Czy, zanim doszło do spotkania z premierem i uzgodnili panowie wspólne stanowisko na szczyt, był pan prezydent zwolennikiem nakładania sankcji na Rosję?

Jestem zwolennikiem tego, co jest możliwe. Nie zamierzałem wyprzedzać samego prezydenta Saakaszwilego, który był bardzo zadowolony z rezultatów szczytu.

Polska ma opinię kraju antyrosyjskiego, a do tej opinii przyczyniają się stanowcze wypowiedzi pana prezydenta. Nie sądzi pan, że zakulisowe mediacje są w polityce skuteczniejsze niż ostry ton?

Polska należy do grupy krajów realistycznych, jeśli chodzi o Rosję, i nie jest jedyna w swoich poglądach. To, co się dzieje w Gruzji, ma bezpośrednie skutki dla Polski, dla jej interesów, dla jej planów związanych z dywersyfikacją energetyczną. Ponieważ narusza to nasze interesy, postanowiłem reagować zdecydowanie. Jeżeli tu nie będzie stanowczej reakcji, Rosja może zacząć realizować swoje groźby, wypowiedziane przez wtedy jeszcze prezydenta Putina w Bukareszcie. Ale to nieprawda, że nie prowadzę działań zakulisowych. Sądzę, że byłem najaktywniejszym członkiem polskiej delegacji na tym szczycie. Muszę też podkreślić, że pomagał mi pan minister Sikorski.

Rosja po raz pierwszy dała do zrozumienia, że może użyć broni energetycznej wobec Zachodu. Dlaczego w Brukseli poświęcono tak mało miejsca kwestii bezpieczeństwa energetycznego?

To, że w ogóle udało się wspomnieć o tej sprawie, uznaję za jeden z naszych sukcesów. Chociaż tę kwestię podnosili także Brytyjczycy. Proszę pamiętać, że założenie wstępne stojącej na czele Unii Francji było takie, że szczyt ma dotyczyć tylko Gruzji. Udało się to przełamać. Zarówno w sprawach energetycznych, jak i jednego, ale bardzo istotnego, zdania w sprawie Ukrainy.

Jakie znaczenie ma to jedno zdanie?

Myślę, że Unia jest na dobrej drodze w sprawie Ukrainy. Zaczynaliśmy od stanu zerowego. Był generalny sprzeciw wobec unijnej przyszłości Ukrainy i olbrzymia rezerwa wobec jej członkostwa w NATO. Dziś mamy w zasadzie poparcie dla tego kraju w NATO i jest pewna akceptacja dla drogi Ukrainy do Unii.

9 września mamy szczyt Ukraina – Unia Europejska i myślę, że tam nastąpi kolejny postęp. Wszystko idzie oczywiście z olbrzymim trudem, a sama sytuacja na Ukrainie wcale tego nie ułatwia.

Przywódcy uznali na szczycie, że polsko-szwedzki plan Partnerstwa Wschodniego może pomóc w udzielaniu pomocy Ukrainie, Gruzji, Mołdawii, Azerbejdżanowi i Armenii. Uda się je przyciągnąć w orbitę Zachodu?

Przede wszystkim oddzieliłbym takie kraje, jak Gruzja, Ukraina i Azerbejdżan, od innych państw regionu. Te trzy mają kluczowe znaczenie. Azerbejdżan mógł być potężnym źródłem gazu i ropy dostarczanych z ominięciem Rosji na Zachód. Prezydent Ilcham Alijew zapewnił mnie, że w grę wchodził także Turkmenistan. To było do zrobienia i przystąpiliśmy do realizacji.

Ten plan w ciągu dwóch lat przybrał już dość konkretną postać. Konflikt w Gruzji poważnie to jednak utrudnił. Dlatego NATO, które jest eksporterem stabilizacji, jest potrzebne Gruzji. Gdyby Tbilisi dostało na kwietniowym szczycie NATO plan MAP, to do tego konfliktu by nie doszło, a w każdym razie byłoby to dużo mniej prawdopodobne. A teraz, jeżeli nastąpiłaby zmiana władz w Gruzji, to sytuacja Azerbejdżanu stałaby się niezwykle trudna. Dlatego też sprawa gruzińska, oprócz jej wymiaru sentymentalnego, jest tak istotna.

Czy Europa może się zdobyć na pełne zaangażowanie, skoro Ameryka zachowała się wobec Gruzji stosunkowo powściągliwie?

Ocena wśród europejskich przywódców jest inna. Uważają, że Ameryka zareagowała bardzo ostro. To bywa nawet uzasadnieniem dla umiarkowanego stanowiska Unii wobec Rosji.

A pan nie uważa, że reakcja USA była za słaba?

To zależy, z jakiej perspektywy ją oceniam. Z pozycji idealnego świata, który chciałbym widzieć, uważam, że powinna być bardziej zdecydowana. Z pozycji świata, który jest realny, uważam, że była wystarczająca.

Traktat lizboński ma usprawnić prowadzenie polityki zagranicznej przez Unię, bo powołuje stanowisko komisarza ds. polityki zagranicznej i przewodniczącego Rady Europejskiej. Czy w sytuacji takiego kryzysu traktat by pomógł?

To jest jeden z najbardziej skomplikowanych problemów. Oczywiście w szybkości oficjalnej reakcji mógłby pomóc, tylko pytanie, jaka to byłaby reakcja. Tutaj kwestia nie leży w traktacie lizbońskim, tylko w postawie najważniejszych państw, a także większej demokratyzacji Europy. Unia, powtarzam to po raz kolejny, jest republiką arystokratyczną.

Obawia się pan prezydent, że traktat będzie dawał największy wpływ na podejmowanie decyzji krajom największym?

Nie, nie obawiam się systemu głosowania. Panowie o dziewięć lat wyprzedzają historię. Traktat lizboński aż do 2017 roku przewiduje taki sam system głosowania, jaki był dotąd. To w ogóle nie o to chodzi. Chodzi o realny układ wpływów. Mimo że teraz obowiązuje nicejski system liczenia głosów, to i tak w wielu sprawach decydują uzgodnienia między Berlinem a Paryżem. Podstawowe znaczenie miałaby więc realna zmiana tej sytuacji, która nie wynika ze zmiany systemu głosowania, tylko ze zmiany postawy poszczególnych państw i specyficznych reguł gry wewnątrz Unii.

Działanie tych reguł widać było na szczycie?

Było widać zmianę atmosfery, bo każdy zaczął od potępienia działań Rosji. A to jest fundamentalna zmiana. Ale mieliśmy też zupełnie inny niż zazwyczaj sposób prowadzenia obrad przez prezydenta Sarkozy'ego. Na ogół jest bardzo dużo spotkań, stanowiska uzgadnia się w kuluarach, pokojach poszczególnych delegacji i w trakcie przerw. Teraz nie było przerwy oprócz jednej, którą z trudem pod koniec udało mi się uzyskać. Wnioskowałem o nią trzy razy. To właśnie wtedy zdobyliśmy poparcie dla Ukrainy.

O czym to świadczy, pana zdaniem?

Prezydent Sarkozy postawił sobie cele i postanowił je zrealizować podczas obrad na sali. Dlatego nie było takich kuluarowych negocjacji, jak choćby w czasie prac nad traktatem lizbońskim. Wcześniejsze szczyty zawsze się przedłużały. Teraz też byłem przekonany, że skończymy późnym wieczorem, a już o godzinie 19 było po wszystkim.

Podobno zaproponował pan prezydent zwołanie odrębnego szczytu poświęconego Gruzji.

Tak, i to się nie udało. Postulowałem, żeby jeszcze przed 15 października, kiedy odbędzie się kolejny szczyt Unii, zorganizować szczyt w sprawie Gruzji. Ale echo tego hasła było bardzo niewielkie. Oznacza to, że dopiero kolejny szczyt Unii zajmie się sprawą Gruzji, a w jakim klimacie się odbędzie, to już zależy od powodzenia misji Sarkozy'ego.

Oskarżenia pod adresem Gruzji, m.in. o użycie bomb kasetowych, nie zmieniły pańskiego spojrzenia na ten konflikt?

Ta wojna nie jest prowadzona w białych rękawiczkach. Z tego trzeba sobie zdawać sprawę, i ja nie mówię, że Gruzini nie popełnili błędów. Natomiast były one w olbrzymim stopniu sprowokowane. Ale wrócimy do tych błędów wtedy, kiedy będzie trzeba.

Miał pan jeszcze nadzieję, że Dmitrij Miedwiediew będzie większym liberałem?

Najpierw musi mieć realną władzę, a później porozmawiamy.

Chociaż to częściowo zasługa mediów, które podgrzewają spór prezydenta z rządem, to czy ta nieustanna walka nie szkodzi polskiej polityce zagranicznej i sprawie Gruzji?

Istnieją pewne różnice poglądów, filozofii w polityce zagranicznej, ale nie będę ich precyzował, bo właśnie nie zamierzam podgrzewać tej atmosfery. Tym bardziej że wynegocjowaliśmy obecność w Polsce tarczy antyrakietowej, a w sprawie Gruzji zajęliśmy jednolite stanowisko. Z mojego punktu widzenia to są duże sukcesy.

rozmawiali Wojciech Lorenz, Piotr Semka

Rzeczpospolita

Rzeczpospolita 03.09.2008 Rząd przyjął ustawę o upamiętnieniu wysiedleń
gaw 03-09-2008, ostatnia aktualizacja 03-09-2008 18:32

Niemiecki rząd przyjął projekt ustawy stanowiącej podstawę prawną do utworzenia w Berlinie centrum, które upamiętni wysiedlenia Niemców po drugiej wojnie światowej.

Przyszła ustawa ma przekształcić Niemieckie Muzeum Historyczne ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w fundację o tej samej nazwie.

Pod jej auspicjami powstanie niesamodzielna fundacja "Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie", zwana dotąd roboczo Widocznym Znakiem.

Będzie ona kierować przyszłym ośrodkiem dokumentacji i informacji poświęconym przymusowym wysiedleniom Niemców po II wojnie światowej z dawnych terenów wschodnich III Rzeszy.

- Przyjęty dziś projekt ustawy jest wypełnieniem ważnego zadania wyznaczonego w umowie koalicyjnej (między CDU/CSU a SPD). Chcieliśmy w duchu pojednania ustanowić w Berlinie 'widoczny znak' przeciwko ucieczkom i wypędzeniom - oświadczył autor projektu, sekretarz stanu w urzędzie kanclerskim ds. kultury Bernd Neumann.

Rzecznik rządu w Berlinie Ulrich Wilhelm powiedział na konferencji prasowej, że na środowym posiedzeniu rząd nie zajmował się kwestią składu personalnego władz przyszłej fundacji "Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie".

Jak poinformował, do kuratorium wejdzie 12 osób: przedstawiciele Bundestagu, rządu, Kościołów ewangelickiego i katolickiego, Centralnej Rady Żydów, a także Związku Wypędzonych (BdV).

Związek ma nominować trzech członków. "Będzie to jego autonomiczna decyzja" - powiedział Wilhelm, pytany o ewentualny udział we władzach fundacji szefowej BdV Eriki Steinbach.

Według Wilhelma dopiero po uchwaleniu ustawy powołującej Widoczny Znak przez parlament - co prawdopodobnie nastąpi jesienią - rozstrzygane będą kwestie personalne.

- Projekt ustawy o ustanowieniu w Berlinie centrum poświęconego przymusowym wysiedleniom gwarantuje, że przyszła placówka będzie niezależna od rozmaitych wpływów - powiedziała posłanka SPD Angelica Schwall-Dueren.

- Sama jestem członkinią rady fundacji Domu Historii Niemiec w Bonn. Wyrażamy swoje opinie, porady, ale nigdy nie zdarzyło się, by ktoś próbował perswadować coś pracującym tam naukowcom. To pluralistyczne gremium - powiedziała posłanka SPD.

Udziałowi Steinbach we władzach przyszłego ośrodka sprzeciwia się współrządząca Niemcami socjaldemokracja SPD oraz Polska.

- Nasze stanowisko jest jasne: nie życzymy sobie tej pani (Eriki Steinbach) w kuratorium fundacji. Jeśli nasze zdanie nie zostanie wzięte pod uwagę, odbije się to negatywnie na stosunkach polsko-niemieckich - powiedział rozmówca zbliżony do kancelarii polskiego premiera.

Tymczasem BdV już wiosną przyjął uchwałę, w której wyraża wolę, by to Steinbach reprezentowała organizację we władzach fundacji.

Wilhelm zapewniał, że celem powstania berlińskiej placówki "nie jest próba nowej interpretacji historii". Dodał, że polski rząd był wyczerpująco informowany o toczących się pracach i przyszłej strukturze ośrodka.

Rzecznik odrzucił także spekulacje mediów, jakoby kanclerz Angela Merkel - nie chcąc ryzykować pogorszenia stosunków z Polską oraz kryzysu w koalicji z SPD - miała przekonywać Erikę Steinbach do dobrowolnej rezygnacji z zasiadania w kuratorium fundacji. Dziennik "Sueddeutsche Zeitung" pisał niedawno, iż w zamian Steinbach mogłaby otrzymać stanowisko sekretarza stanu bądź zostać odznaczona Federalnym Krzyżem Zasługi.

Koncepcję dotyczącą ośrodka dokumentacji i informacji o powojennych przymusowych wysiedleniach niemiecki rząd przyjął już w wiosną tego roku. W lutym polski rząd uznał, że tzw. Widoczny Znak jest projektem wyłącznie niemieckim, i wykluczył udział strony polskiej w pracach nad utworzeniem placówki.

Ośrodek będzie miał siedzibę w budynku Deutschlandhaus niedaleko Placu Poczdamskiego w Berlinie. Trzonem stałej ekspozycji mają być wysiedlenia Niemców. Jednak obejmie ona także historię innych przymusowych wysiedleń i ucieczek narodów w Europie XX wieku.

W tym roku na prace związane z powołaniem fundacji "Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie" przeznaczono w budżecie 1,2 miliona euro. Do 2011 roku rocznie na cel ten przeznaczane będzie 2,5 miliona euro.

PAP

Rzeczpospolita 04.09.2008 CSU chce Steinbach we władzach fundacji wypędzeń
jeż 04-09-2008, ostatnia aktualizacja 04-09-2008 14:22

Bawarska chadecja CSU opowiada się za wejściem szefowej Związku Wypędzonych Eriki Steinbach do władz przyszłej fundacji "Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie", poświęconej przymusowym wysiedleniom Niemców

Steinbach: nie było rozmów o władzach Widocznego Znaku
- Trudno wyobrazić sobie Centrum przeciwko Wypędzeniom bez znaczącego współdziałania Związku Wypędzonych jako centralnej organizacji zrzeszającej niemieckie ofiary wypędzeń - powiedział poseł CSU Stephan Meyer.

Jego zdaniem jest zrozumiałe, że to Związek Wypędzonych (BdV) samodzielnie zdecyduje, kto będzie go reprezentował w fundacji.

- BdV i Steinbach miały decydujący udział w tym, że ośrodek upamiętniający wypędzenia w ogóle powstanie - ocenił Meyer. Dodał, że do szefowa Związku Wypędzonych w 2000 roku wprowadziła do dyskusji politycznej koncepcję Centrum przeciwko Wypędzeniom.

W środę niemiecki rząd przyjął projekt ustawy o utworzeniu fundacji "Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie", która będzie sprawować pieczę nad przyszłym berlińskim ośrodkiem dokumentacji i informacji o powojennych wysiedleniach Niemców.

Krytyczna wobec ewentualnego udziału Eriki Steinbach we władzach fundacji jest Polska oraz współrządząca w Niemczech SPD. BdV ma mieć trzech przedstawicieli w kuratorium fundacji.

Erika Steinbach i jej związek wzbudza kontrowersje w Polsce i także w Niemczech. Związkowi przeciwko Wypędzeniom zarzuca się m. in. nazistowską przeszłość. Według dziennika "Der Spiegel" wielu z poprzednich członków zarządu związku było w czasie wojny związanych z systemem hitlerowskim.

Na przykład Hans Kruger, pierwszy prezydent związku, w czasie okupacji Polski był sędzią w Chojnicach, gdzie wydał 5 wyroków śmierci za błahe przewinienia. Steinbach odmówiła rozliczenia z przeszłością swojej organizacji argumentując, że nie ma na to pieniędzy.

PAP

-------------------------------

Rzeczpospolita 04.09.2008 CSU chce Steinbach we władzach fundacji wypędzeń
jeż 04-09-2008, ostatnia aktualizacja 04-09-2008 14:22

Bawarska chadecja CSU opowiada się za wejściem szefowej Związku Wypędzonych Eriki Steinbach do władz przyszłej fundacji "Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie", poświęconej przymusowym wysiedleniom Niemców

- Trudno wyobrazić sobie Centrum przeciwko Wypędzeniom bez znaczącego współdziałania Związku Wypędzonych jako centralnej organizacji zrzeszającej niemieckie ofiary wypędzeń - powiedział poseł CSU Stephan Meyer.

Jego zdaniem jest zrozumiałe, że to Związek Wypędzonych (BdV) samodzielnie zdecyduje, kto będzie go reprezentował w fundacji.

- BdV i Steinbach miały decydujący udział w tym, że ośrodek upamiętniający wypędzenia w ogóle powstanie - ocenił Meyer. Dodał, że do szefowa Związku Wypędzonych w 2000 roku wprowadziła do dyskusji politycznej koncepcję Centrum przeciwko Wypędzeniom.

W środę niemiecki rząd przyjął projekt ustawy o utworzeniu fundacji "Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie", która będzie sprawować pieczę nad przyszłym berlińskim ośrodkiem dokumentacji i informacji o powojennych wysiedleniach Niemców.

Krytyczna wobec ewentualnego udziału Eriki Steinbach we władzach fundacji jest Polska oraz współrządząca w Niemczech SPD. BdV ma mieć trzech przedstawicieli w kuratorium fundacji.

Erika Steinbach i jej związek wzbudza kontrowersje w Polsce i także w Niemczech. Związkowi przeciwko Wypędzeniom zarzuca się m. in. nazistowską przeszłość. Według dziennika "Der Spiegel" wielu z poprzednich członków zarządu związku było w czasie wojny związanych z systemem hitlerowskim.

Na przykład Hans Kruger, pierwszy prezydent związku, w czasie okupacji Polski był sędzią w Chojnicach, gdzie wydał 5 wyroków śmierci za błahe przewinienia. Steinbach odmówiła rozliczenia z przeszłością swojej organizacji argumentując, że nie ma na to pieniędzy.

PAP

Rzeczpospolita 04.09.2008 Centrum wysiedleń o krok bliżej
Marcin Szymaniak 04-09-2008, ostatnia aktualizacja 04-09-2008 02:09

Niemiecki rząd przyjął projekt ustawy, dzięki której powstanie centrum upamiętniające powojenne wysiedlenia Niemców. Warszawa ostrzega Berlin przed powołaniem do władz centrum Eriki Steinbach

Powstanie centrum zostało przewidziane w umowie koalicyjnej między CDU/CSU a SPD. Ośrodek poświęcony Niemcom wysiedlonym po II wojnie światowej z dawnych terenów III Rzeszy będzie miał siedzibę niedaleko placu Poczdamskiego w Berlinie.

Jak podkreślił rzecznik rządu Niemiec Ulrich Wilhelm, ministrowie nie zajmowali się wczoraj kwestią składu władz fundacji “Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie”, która ma sprawować pieczę nad ośrodkiem. Związek Wypędzonych (BdV) zamierza wydelegować tam m.in. Erikę Steinbach. – Będzie to jego autonomiczna decyzja – powiedział Wilhelm pytany o udział kontrowersyjnej szefowej BdV.

Jej udziałowi sprzeciwiają się współrządzący Niemcami socjaldemokraci oraz Polacy.

– Nie ma zgody na uczestnictwo pani Steinbach. Jeżeli wejdzie ona do władz fundacji, będzie to negatywnie rzutowało na całość stosunków polsko-niemieckich – powiedział “Rz” wiceszef Sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych Robert Tyszkiewicz (PO).

Choć głównym tematem ekspozycji w centrum będą wysiedlenia Niemców, obejmie ona także historię innych wysiedleń w XX wieku.

– Polscy historycy mogliby współpracować z centrum, tak by były tam dokumentowane również wypędzenia Polaków. Jest jednak warunek: we władzach nie może być osób takich jak szefowa BdV – podkreśla Tyszkiewicz.

Marek Cichocki, politolog z Centrum Europejskiego Natolin, uważa, że strona polska niewiele może już zrobić w sprawie centrum. – Na początku roku polski rząd zrezygnował ze zgłaszania obiekcji dotyczących ośrodka, co nie było właściwą decyzją. Teraz pozostało nam tylko przyglądać się, co robią Niemcy – mówi “Rz”. Jego zdaniem strona polska nie powinna stwarzać wrażenia, że głównym zastrzeżeniem Warszawy jest udział Steinbach. – Przesłania to bowiem najważniejszy problem: treść tego projektu. Nie powinniśmy byli dopuścić do przedstawienia XX wieku jako przede wszystkim wieku wypędzeń. To jest po prostu “historyczna manipulacja” – podkreśla Cichocki.

Masz pytanie, wyślij e-mail do autora: m.szymaniak@rp.pl

Rzeczpospolita

Rzeczpospolita 07.09.2008 Erika Steinbach nie do ruszenia
Piotr Semka 07-09-2008, ostatnia aktualizacja 07-09-2008 19:36

Erika Steinbach postawiła sprawę jasno: tylko Związek Wypędzonych – i nikt inny – zadecyduje, kto będzie jego przedstawicielem we władzach "Widocznego znaku", instytucji mającej upamiętnić Niemców wysiedlonych po II wojnie światowej.

To kategoryczne stwierdzenie padło z ust osoby, która w sobotę na dorocznym zjeździe ziomkostw ogłosiła, iż po wojnie w Europie Środkowej i Wschodniej istniał system niewolnictwa, w ramach którego Niemcy cierpieli pod władzą Polaków i Czechów.

Wypowiedź pani Steinbach jest kolejną groźną próbą relatywizowania historii i sugerowania, że niemiecka III Rzesza owszem, zbudowała system pracy niewolniczej, ale po wojnie Niemcom odpłacono równie zbrodniczą monetą.

Czy takie wypowiedzi wywołają jakąś reakcję CDU, rodzimej partii Eriki Steinbach? Gdy w lutym bieżącego roku gabinet Donalda Tuska wycofał zdecydowany sprzeciw (prezentowany przez rząd Jarosława Kaczyńskiego) wobec "Widocznego znaku", wydawało się, że strona niemiecka postara się odsunąć Erikę Steinbach od projektu. Tak przynajmniej wynikało z zakulisowych rozmów. "Gazeta Wyborcza" podawała nawet, że taką obietnicę miał złożyć Władysławowi Bartoszewskiemu sekretarz stanu w urzędzie kanclerskim Bernd Neumann. Dziś nic nie wskazuje, by kanclerz Angela Merkel umiała odsunąć ambitną panią Steinbach na boczny tor.

Problem w tym, że być może sami niemieccy chadecy nie zauważają możliwych negatywnych konsekwencji takiej interpretacji historii, jakiej próbkę dała w sobotę szefowa ziomkostw. Jeśli jednak niezgrabne próby ograniczenia roli pani Steinbach tłumaczone są wyłącznie "polską drażliwością", to nic dziwnego, że szefowa Związku Wypędzonych z łatwością takie podchody omija i dalej walczy o wpływ na "Widoczny znak".

I co na to polski rząd?

Skomentuj na blog.rp.pl/semka

Rzeczpospolita

Steinbach: Niemcy też byli niewolnikami
nat 06-09-2008, ostatnia aktualizacja 06-09-2008 18:28

- Dziś już wiemy, że miliony Niemców było zmuszanych przed wypędzeniem do pracy przymusowej - nie tylko dla Związku Radzieckiego, ale także dla Polski, Czechosłowacji i Jugosławii. Europa Środkowo-Wschodnia była przez wiele lat po wojnie gigantycznym obszarem niewolniczym - mówiła dziś szefowa Związku Wypędzonych Erika Steinbach

źródło: AFP

Erika Steinbach przemawiała dziś na otwarciu dorocznego święta niemieckich ziomkostw - "Dnia Stron Ojczystych" w Berlinie.

+zobacz więcej

Arcybiskup Zollitsch broni prawa Niemców do Widocznego Znaku
- Niemiecki Związek Wypędzonych podejmie niezależną decyzję o tym, kto będzie go reprezentował we władzach centrum upamiętniającego powojenne wysiedlenia - powiedziała Steinbach. W środę niemiecki rząd przyjął projekt ustawy powołującej fundację "Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie", który ma nadzorować centrum do spraw wysiedleń Niemców. Steinbach nie kryła zadowolenia z tej decyzji i wyraziła swoje podziękowania.

- W tej sprawie jest od początku zgodność zarówno z kanclerz Angelą Merkel, jak i z sekretarzem stanu Berndem Neumannem. Stanowisko kanclerz - przedstawione zarówno wobec mnie, jak i całego prezydium BdV - było jasne: mamy oczywiste prawo podjąć tę decyzję w sposób autonomiczny. Doniesienia, z których wynika co innego, nie są trafne - podkreśliła szefowa Związku Wypędzonych.

Steinbach nawiązała w ten sposób do spekulacji prasy o tym, że szefowa niemieckiego rządu Angela Merkel w obawie przed pogorszeniem stosunków z Polską oraz socjaldemokracją SPD, miała ją nakłaniać do rezygnacji z zasiadania we władzach przyszłej fundacji.

PAP

Rzeczpospolita 07.09.2008 Steinbach: Niemcy też byli niewolnikami
nat 06-09-2008, ostatnia aktualizacja 06-09-2008 18:28

- Dziś już wiemy, że miliony Niemców było zmuszanych przed wypędzeniem do pracy przymusowej - nie tylko dla Związku Radzieckiego, ale także dla Polski, Czechosłowacji i Jugosławii. Europa Środkowo-Wschodnia była przez wiele lat po wojnie gigantycznym obszarem niewolniczym - mówiła dziś szefowa Związku Wypędzonych Erika Steinbach

źródło: AFP

Erika Steinbach przemawiała dziś na otwarciu dorocznego święta niemieckich ziomkostw - "Dnia Stron Ojczystych" w Berlinie.

+zobacz więcej

Rzeczpospolita 07.09.2008 Arcybiskup Zollitsch broni prawa Niemców do Widocznego Znaku
- Niemiecki Związek Wypędzonych podejmie niezależną decyzję o tym, kto będzie go reprezentował we władzach centrum upamiętniającego powojenne wysiedlenia - powiedziała Steinbach. W środę niemiecki rząd przyjął projekt ustawy powołującej fundację "Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie", który ma nadzorować centrum do spraw wysiedleń Niemców. Steinbach nie kryła zadowolenia z tej decyzji i wyraziła swoje podziękowania.

- W tej sprawie jest od początku zgodność zarówno z kanclerz Angelą Merkel, jak i z sekretarzem stanu Berndem Neumannem. Stanowisko kanclerz - przedstawione zarówno wobec mnie, jak i całego prezydium BdV - było jasne: mamy oczywiste prawo podjąć tę decyzję w sposób autonomiczny. Doniesienia, z których wynika co innego, nie są trafne - podkreśliła szefowa Związku Wypędzonych.

Steinbach nawiązała w ten sposób do spekulacji prasy o tym, że szefowa niemieckiego rządu Angela Merkel w obawie przed pogorszeniem stosunków z Polską oraz socjaldemokracją SPD, miała ją nakłaniać do rezygnacji z zasiadania we władzach przyszłej fundacji.

PAP

Rzeczpospolita 05.09.2008  Steinbach: nie było rozmów o władzach Widocznego Znaku
jeż 05-09-2008, ostatnia aktualizacja 05-09-2008 15:18

Szefowa Związku Wypędzonych Erika Steinbach zdementowała doniesienia, jakoby otoczenie niemieckiej kanclerz Angeli Merkel przekonywało ją do dobrowolnej rezygnacji z udziału we władzach centrum poświęconego wysiedleniom Niemców

źródło: AFP

Kanclerz Niemiec Angela Merkel

+zobacz więcej

CSU chce Steinbach we władzach fundacji wypędzeń
- Nie było najmniejszej próby zaoferowania mi czegokolwiek - powiedziała Steinbach, cytowana w piątek przez portal "Spiegel Online". Dodała, że jest bardzo zdziwiona doniesieniami na ten temat.

Jest to odpowiedź na wczorajszą deklarację CSU, bawarskiego koalicjanta CDU, w której ugrupowanie to wyraziło poparcie dla uczestnictwa Steinbach w zarządzie rządowej fundacji nadzorującej powstawanie Centrum Wypędzeń.

Według Steinbach, po uchwaleniu przez Bundestag ustawy powołującej fundację "Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie" BdV podejmie niezależną decyzję w sprawie nominowania swoich przedstawicieli do rady fundacji.

Według niedawnych informacji dziennika "Sueddeutsche Zeitung", kanclerz Merkel - obawiając się o relacje z Polską i współrządzącą w Niemczech SPD - rozważa zaproponowanie Steinbach stanowiska sekretarza stanu bądź odznaczenie jej Federalnym Krzyżem Zasługi w zamian za rezygnację z udziału we władzach fundacji.

PAP

  Nasz Dziennik 05.09.2008 Gmina będzie interweniowała w sprawie polakożercy

Władze gminy Kętrzyn wystąpią z prośbą o interwencję do wojewody warmińsko-mazurskiego w sprawie pomników w Wilczym Szańcu ku czci wrogiego Polakom Clausa von Stauffenberga i niemieckiego "ruchu oporu" przeciwko narodowemu socjalizmowi. Powstały one po akceptacji właściciela tego terenu, jakim są Lasy Państwowe.

"Władze gminy nie wyrażały zgody ani też nie wyrażały opinii na temat tablic umieszczonych w Wilczym Szańcu" - stwierdzają w swoim piśmie wójt gminy Kętrzyn Sławomir Jarosik i przewodniczący rady gminy Andrzej Sienkiewicz. W protokołach posiedzeń rady gminy jest jedynie zapis o przedstawieniu przez ówczesnego wójta gminy informacji o odsłonięciu tablicy pamiątkowej w 1992 roku. Wyjaśniają, że odsłonięcie tablic odbyło się w "obecności przedstawicieli władz państwowych i kościelnych, co rozumiano jako akceptację dla treści umieszczonych na tablicach w Gierłoży". Pytani, czy gmina podejmie jakąś interwencję w sprawie tablic, co do treści których zgłaszają poważne wątpliwości historycy, przedstawiciele gminy zaznaczają, że rada gminy nie posiada w tym względzie żadnych kompetencji. Deklarują jednak w związku z zaistniałymi "wątpliwościami" wystąpienie do wojewody warmińsko-mazurskiego o zajęcie się sprawą, zwłaszcza że właścicielem tej nieruchomości jest Skarb Państwa w zarządzie Lasów Państwowych.
Jak poinformował nas nadleśniczy Leszek Zieliński z Nadleśnictwa Srokowo, pod które podlega teren Gierłoży, dzierżawcy Wilczego Szańca uzyskali akceptację w 2004 r. dla postawienia głazu z tablicą o "ruchu oporu". Szczegółowych informacji nadleśnictwo miało nam udzielić pisemnie, ale odpowiedzi dotychczas nie otrzymaliśmy.
Napisy upamiętniające rzekomy "ruch oporu", w domyśle oczywiście niemiecki, przeciwko nazizmowi i ku czci polakożercy Clausa von Stauffenberga, który dokonał nieudanego zamachu na Adolfa Hitlera, ogląda co roku 200 tys. turystów, czytając inskrypcje, które mówią: "W tym miejscu stał barak, w którym 20 lipca 1944 roku Claus Schenk hrabia von Stauffenberg dokonał zamachu na Adolfa Hitlera. Zarówno on, jak i wielu innych, którzy stawiali opór dyktaturze hitlerowskiej, zapłaciło za to życiem" oraz "Dla upamiętnienia ruchu oporu przeciwko narodowemu socjalizmowi", otrzymują swoistą, zmitologizowaną lekcję historii. Historycy nie mają wątpliwości: treść inskrypcji nie jest prawdziwa. To klasyczny przykład tworzenia mitologii historycznej. Pikanterii sprawie dodaje fakt, że tablice o takiej treści w Wilczym Szańcu zamontowano z inicjatywy strony niemieckiej. Sprawie zamierza się także przyjrzeć Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Instytut Pamięci Narodowej, którego przedstawiciel również zapowiedział interwencję u wojewody warmińsko-mazurskiego.
Zenon Baranowski