UZASADNIENIE

Zaskar¿onym wyrokiem z dnia 20.04.2007r. S±d Okrêgowy w Elbl±gu oddali³ powództwo Witolda £ady przeciwko Urszuli Or³owskiej-Budo o ochronê dóbr osobistych oraz zas±dzi³ od powoda na rzecz pozwanej kwotê 645 z³ tytu³em zwrotu kosztów procesu.

Podstaw± tego rozstrzygniêcia by³y nastêpuj±ce ustalenia i rozwa¿ania S±du I instancji.

Powód który domaga³ siê od pozwanej naprawienia szkody wyrz±dzonej pomówieniem poprzez opublikowanie na ³amach Dziennika Elbl±skiego" stosownego artyku³u, w którym przeprosi³aby go za g³oszenie pod jego adresem nieprawdziwych informacji, w tym oszczerstw, a pojawi³y siê prawdziwe informacje przedstawiaj±ce jego dzia³ania na rzecz cz³onków spó³dzielni oraz prezentuj±ce ogrom pracy spo³ecznej, której siê powiêca³ od wielu lat, jak równie¿ ukazano faktyczne dokonania Obywatelskiego Stowarzyszenia Uw³aszczeniowego w Elbl±gu w postaci zorganizowania dziesi±tek zebrañ o charakterze informacyjnym na terenie ca³ego województwa oraz doprowadzenia do uchwalenia przez Radê Miasta Elbl±ga stosownych uchwal w sprawie uw³aszczenia mieszkañców. Ponadto domaga³ siê zas±dzenia od pozwanej na rzecz Domu dla Bezdomnych w Elbl±gu kwoty 5.000 z³ tytu³em rekompensaty" za szkody wyrz±dzone powodowi. Powód przy tym sprecyzowa³ tre¶æ owiadczenia jaka mia³a byæ opublikowana (k. 15-16 akt).

Pozwana Urszula Or³owska-Budo wnios³a o oddalenie powództwa i zas±dzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postêpowania wed³ug norm przepisanych.

Wyrokiem S±du Okrêgowego w Elbl±gu z 13 stycznia 2006r. powództwo Witolda £ady zosta³o oddalone. Wyrok ten zosta³ -na  skutek  apelacji  powoda  -  uchylony  wyrokiem  S±du


Apelacyjnego w Gdañsku z 24 pa¼dziernika 2006r., a sprawa przekazana S±dowi Okrêgowemu w Elbl±gu do ponownego rozpoznania i rozstrzygniêcia o kosztach postêpowania apelacyjnego.

W uzasadnieniu wyroku s±du II instancji wskazano, i¿ s±d orzekaj±cy nie ustali³ jakie dobro osobiste zosta³o naruszone przez pozwan±, jak równie¿ winien po stosownym pouczeniu stron dopuciæ i przeprowadziæ zawnioskowane przez strony dowody, a nastêpnie na podstawie oceny ca³okszta³tu materia³u dowodowego ustaliæ stan faktyczny. Ocena stanu faktycznego winna obejmowaæ ustalenie czy dosz³o do naruszenia dóbr osobistych powoda, przy uwzglêdnieniu, ¿e o dokonaniu naruszenia dobra osobistego decyduje obiektywna ocena konkretnych okolicznoci.

Ponownie rozpoznaj±c sprawê s±d I instancji ustali³, ¿e powód Witold Lada by³ radnym Sejmiku Warmiñsko-Mazurskiego oraz prezesem Obywatelskiego Stowarzyszenia Uw³aszczeniowego w Elbl±gu.

Stowarzyszenie to organizowa³o spotkania z mieszkañcami, w tym cz³onkami Spó³dzielni Mieszkaniowej Zakrzewo" w Elbl±gu, których tematem by³y regulacje ustaw dotycz±cych spó³dzielni mieszkaniowych oraz przekszta³cenia u¿ytkowania wieczystego we w³asno¶æ.

Spó³dzielnia Mieszkaniowa Zakrzewo" w Elbl±gu pismem z 12 lutego 2003 r. zwróci³a siê do Prezydenta Miasta Elbl±ga o udzielenie bonifikaty przy ustalaniu wynagrodzenia z tytu³u nabycia prawa w³asnoci dzia³ek bêd±cych w u¿ytkowaniu wieczystym Spó³dzielni.

W dniu 17 lutego 2003 r. mia³o miejsce kolejne spotkanie cz³onków Spó³dzielni (w tym Witolda £ady) z Zarz±dem Spó³dzielni w sprawie mo¿liwoci przekszta³cenia prawa u¿ytkowania wieczystego gruntów na prawo w³asnoci. Prezes   Spó³dzielni   poinformowa³a   wówczas   o   wniosku


skierowanym do Prezydenta Miasta Elbl±ga o udzielenie bonifikaty i pracach zwi±zanych z wyodrêbnieniem lokali mieszkalnych.

W maju 2003 r. Witold Lada wyst±pi³ z kolejnym listem otwartym do przewodnicz±cego Rady Miejskiej w Elbl±gu, w którym wnosi³ o wniesienie na obrady sesji Rady Miasta projektu uchwa³y o m.in. udzielenie bonifikaty przy sprzeda¿y nieruchomoci stanowi±cych w³asno¶æ miasta Elbl±ga zajêtych pod budownictwo mieszkaniowe na rzecz u¿ytkownika wieczystego w wysokoci 95% wartoci nieruchomoci ustalonej przez bieg³ego rzeczoznawcê maj±tkowego.

W dniu 27 czerwca 2003 r. zosta³a podjêta uchwa³a Zebrania Przedstawicieli Cz³onków Spó³dzielni Mieszkaniowej Zakrzewo" w Elbl±gu, w której upowa¿niono zarz±d Spó³dzielni do kupna, w ramach posiadanych rodków finansowych i po zasiêgniêciu opinii Rady Nadzorczej Spó³dzielni, prawa w³asnoci gruntów u¿ytkowanych wieczycie przez Spó³dzielniê z uwzglêdnieniem bonifikat udzielonych przez w³acicieli gruntów, którym jest Gmina Miejska w Elbl±gu.

Obywatelskie Stowarzyszenie Uw³aszczeniowe w Elbl±gu organizowa³o spotkania z cz³onkami elbl±skich spó³dzielni mieszkaniowych w tym zwracano siê do tych, którzy w ostatnich miesi±cach przekszta³cili spó³dzielcze lokatorskie prawo do lokalu na spó³dzielcze w³asnociowe prawo do lokalu zapraszaj±c do skorzystania z bezp³atnych wyjanieñ i porad w razie w±tpliwoci dotycz±cych treci umów.

W dniu 2 6 czerwca 2003 r. zosta³a podjêta uchwa³a Rady Miejskiej w Elbl±gu w sprawie udzielenia bonifikat od ceny sprzeda¿y nieruchomoci gruntowych stanowi±cych w³asno¶æ Gminy Miasto Elbl±g, w której wyra¿ono zgodê na udzielenie przez Prezydenta Miasta Elbl±g bonifikat od ceny sprzeda¿y gminnych nieruchomoci, je¿eli nieruchomo¶æ jest sprzedawana


spó³dzielniom mieszkaniowym w zwi±zku z ustanowieniem na rzecz cz³onków spó³dzielni odrêbnej w³asnoci lokalu lub z przeniesieniem na cz³onków spó³dzielni w³asnoci lokalu - w wysokoci 8 0% ró¿nicy pomiêdzy wartoci± prawa w³asnoci nieruchomoci a wartoci± jej prawa u¿ytkowania wieczystego.

W dniu 14 lipca 2003r. zosta³o skierowane do poszczególnych cz³onków spó³dzielni pismo zawieraj±ce uchwa³ê Zarz±du SM Zakrzewo" dotycz±c± przedmiotu odrêbnej w³asnoci lokali, ze wskazaniem, ¿e dane te mog± byæ udostêpnione jedynie osobom wskazanym w przepisie art. 4 3 ust. 1 ustawy o spó³dzielniach mieszkaniowych, w zwi±zku z czym skierowano probê o dopilnowanie by nie trafi³y w rêce osób, których nie dotyczy³y.

Pismem z 2 8 listopada 2003r. zarz±d Spó³dzielni Mieszkaniowej Zakrzewo" w Elbl±gu zwróci³ siê do Prezydenta Miasta Elbl±ga o przedstawienie warunków finansowych (kwot do zap³aty) w sprawie kupna prawa w³asnoci gruntów bêd±cych w u¿ytkowaniu wieczystym Spó³dzielni, z uwzglêdnieniem uchwalonych przez Radê Miej sk± bonifikat od ceny sprzeda¿y nieruchomoci oraz mo¿liwoci roz³o¿enia nale¿noci na raty. W odpowiedzi na to pismo 15 grudnia 2003r. uzyskano informacjê, i¿ orientacyjna cena nabycia przez Spó³dzielniê prawa w³asnoci nieruchomoci wynosi³aby oko³o 500.000 z³, przy czym wskazano, ¿e w celu ustalenia ceny niezbêdne jest wykonanie operatów szacunkowych poszczególnych nieruchomoci.

W dniu 1 grudnia 2003r. Witold Lada wraz z innymi cz³onkami Spó³dzielni zwróci³ siê do zarz±du Spó³dzielni o bezp³atne wynajêcie sali na spotkanie z cz³onkami Spó³dzielni na 19 grudnia 2003r. Tematem spotkania mia³a byæ informacja na temat tego na jakim etapie i co spó³dzielnia zrobi³a, aby przekszta³ciæ mieszkania w pe³n± w³asno¶æ. Zarz±d Spó³dzielni udzieli³ negatywnej odpowiedzi, wskazuj±c


na brak mo¿liwoci wynajêcia Sali zgodnie z harmonogramem dzia³alnoci Spó³dzielczego Domu Kultury.

W dniu 9 grudnia 2003r. Witold Lada zwróci³ siê do zarz±du Spó³dzielni o przekazanie na pimie nazwisk 103 Przedstawicieli Cz³onków w rozbiciu na poszczególne grupy (okrêgi). Zarz±d Spó³dzielni zwróci³ siê do niego o okrelenie celu dla jakiego chce uzyskaæ t± listê, wskazuj±c, ¿e lista ta zawiera tak¿e adresy tych osób, a zarz±d ujawniaj±c j± móg³by siê naraziæ na zarzut naruszenia przepisów ustawy o ochronie danych osobowych. Witold Lada ponownie zg³osi³ siê po t± listê 11 grudnia 20 02r., przy czym odmówiono mu jej udostêpnienia, a nastêpnie stwierdzi³, ¿e skieruje sprawê do Prokuratury.

Zaproponowano mu rozmowê z zarz±dem Spó³dzielni, ale owiadczy³, ¿e nie bêdzie rozmawia³, bo jest sam i zostanie zakrzyczany. Nastêpnie Witold Lada zostawi³ swoje numery telefonów, by poinformowaæ go czy nastêpnego dnia otrzyma ¿±dan± listê. W dniu 12 grudnia 2002 r. Witold Lada stawi³ siê ponownie ¿±daj±c udostêpnienia nazwisk osób Przedstawicieli Cz³onków bez adresów ich zamieszkania, ale odmówi³ podania celu udostêpnienia tych materia³ów i z³o¿enia podpisu pod wnioskiem, zawieraj±cym zobowi±zanie do zachowania w tajemnicy uzyskanych danych osobowych.

W dniu 19 grudnia 2003r. zosta³o zorganizowane przez Obywatelskie Stowarzyszenie Uw³aszczeniowe w Elbl±gu zebranie cz³onków spó³dzielni w wietlicy dzia³kowej przy ul. Szarych Szeregów na temat przekszta³cenia mieszkañ w odrêbn± w³asno¶æ.

W dniu 22 grudnia 2003r. zosta³a podjêta uchwa³a Rady Nadzorczej Spó³dzielni Mieszkaniowej Zakrzewo" w Elbl±gu, w której przychylono siê do koncepcji Zarz±du Spó³dzielni w sprawie odbycia w I kwartale 2004r. zebrañ informacyjnych z cz³onkami Spó³dzielni na temat kosztów zwi±zanych z zakupem


prawa w³asnoci gruntów bêd±cych w u¿ytkowaniu wieczystym Spó³dzielni, jak równie¿ postanowiono o podjêciu negocjacj i z w³adzami Gminy Miasta Elbl±g w sprawie zró¿nicowania odp³atnoci za tereny po³o¿one bezporednio pod budynkami oraz tereny poza budynkami zabudowane infrastruktur± towarzysz±c±.

Pismem z 30 grudnia 2003r. Witold Lada skierowa³ do zarz±du Spó³dzielni Mieszkaniowej Zakrzewo" w Elbl±gu wniosek o przygotowanie dokumentacji zwi±zanej z przekszta³ceniem jego lokatorskiego mieszkania spó³dzielczego w odrêbn± w³asno¶æ z uwzglêdnieniem zasady, i¿ koszt przekszta³cenia nie mo¿e byæ wy¿szy ni¿ 3% wartoci rynkowej lokalu. W odpowiedzi wskazano, i¿ brak podstaw prawnych do uwzglêdnienia wniosku.

Pismami z 19 stycznia 2004r. Spó³dzielnia Mieszkaniowa Zakrzewo" w Elbl±gu zwróci³a siê do Prezydenta Miasta Elbl±ga, Przewodnicz±cego Rady Miejskiej w Elbl±gu oraz radnych zamieszka³ych na osiedlu Zawada (Juliusza Dziewia³towskiego-Gintowta, Andrzeja Tomczyñskiego, Jana Witkowskiego i Ryszarda Klima) o rozpatrzenie mo¿liwoci zwiêkszenia bonifikaty od ceny sprzeda¿y nieruchomoci gruntowych stanowi±cych w³asno¶æ Gminy Miasta Elbl±g i wsparcia dzia³añ spó³dzielców mieszkaj±cych na osiedlu Zawada w d±¿eniu do nabycia tych gruntów na w³asno¶æ.

W dniu 19 lutego 2004r. zosta³a podjêta uchwa³a Rady Miasta w Elbl±gu zmieniaj±ca uchwa³ê w sprawie udzielenia bonifikat od ceny sprzeda¿y nieruchomoci gruntowych stanowi±cych w³asno¶æ Gminy Miasta Elbl±g, w której wyra¿ono zgodê na udzielenie przez Prezydenta Miasta Elbl±g bonifikat od ceny sprzeda¿y gminnych nieruchomoci, je¿eli nieruchomo¶æ jest sprzedawana spó³dzielniom mieszkaniowym w zwi±zku z ustanowieniem na rzecz cz³onków spó³dzielni odrêbnej w³asnoci lokalu lub z przeniesieniem na cz³onków


spó³dzielni w³asnoci lokalu - w wysokoci 90% ró¿nicy pomiêdzy wartoci± prawa w³asnoci nieruchomoci a wartoci± jej prawa u¿ytkowania wieczystego. Uchwa³a ta zosta³a podjêta na wniosek Spó³dzielni Mieszkaniowej Zakrzewo" w Elbl±gu oraz Elbl±skiej Spó³dzielni Mieszkaniowej Sielanka" w Elbl±gu.

Witold Lada w wypowiedziach radiowych w Radiu-El w lutym 2004r. wskazywa³, ¿e ¿adna spó³dzielnia nie wyst±pi³a z wnioskiem do Prezydenta o wykup nieruchomoci, jak równie¿ sam nie wyst±pi³ o dokonanie przekszta³cenia, gdy¿ Spó³dzielnia Mieszkaniowa Zakrzewo" hamuje ten proces - nie wykonuj±c uchwa³y Zebrania przedstawicieli Cz³onków z 27 czerwca. Te wypowiedzi Witolda £ady by³y prostowane przez Urszulê Or³owsk±-Budo w innym programie radiowym z 5 lutego 2004r. oraz programie telewizyjnym, gdzie informowano tak¿e o dzia³aniach podejmowanych przez Spó³dzielniê Mieszkaniow± „Zakrzewo" w Elbl±gu zmierzaj±cych do przekszta³cenia poszczególnych praw do lokali.

W dniach od 16 lutego do 3 marca 2004r. Spó³dzielnia Mieszkaniowa Zakrzewo" w Elbl±gu organizowa³a spotkania z cz³onkami w sprawie omówienia warunków finansowych mo¿liwoci wykupu przez Spó³dzielniê od Gminy Miasta Elbl±g prawa w³asnoci gruntów bêd±cych w u¿ytkowaniu wieczystym.

W dniu 8 marca 2 00 4r, Rada Nadzorcza Spó³dzielni Mieszkaniowej Zakrzewo" w Elbl±gu podjê³a uchwa³ê, w której upowa¿ni³a Zarz±d spó³dzielni do wyst±pienia z wnioskiem do Gminy Miejskiej Elbl±g o wykup gruntów bêd±cych we w³adaniu spó³dzielni na prawach wieczystego u¿ytkowania o powierzchni 18,7178 ha, z uwzglêdnieniem 90% bonifikaty, celem ustanowienia odrêbnych w³asnoci mieszkaniowych.


Powód wielokrotnie kierowa³ do Spó³dzielni pisma zwi±zane z kwesti± wykupu, oraz zwraca³ siê ustnie o udzielenie stosownych informacji, dzia³aj±c w imieniu w³asnym oraz innych osób.

Pismem z 15 czerwca 2004r. Spó³dzielnia Mieszkaniowa Zakrzewo" w Elbl±gu poinformowa³a Witolda Ladê - w odpowiedzi na jego wczeniejsze pisma z 8, 14 i 15 czerwca ~ o iloci zatrudnionych pracowników, wysokoci redniego uposa¿enia na pracownika (brutto), wysokoci uposa¿enia cz³onków zarz±du (brutto), iloci cz³onków Rady Nadzorczej w Spó³dzielni, wysokoci pobieranych diet, w tym przewodnicz±cego Rady Nadzorczej i sposobu naliczania diet, iloci posiedzeñ Rady Nadzorczej, a odmówiono wskazania nazwisk pracowników - przedstawicieli na Zebranie Przedstawicieli Cz³onków Spó³dzielni oraz wynajmowania sali na potrzeby zebrañ organizowanych przez Witolda Ladê.

W dniu 16 czerwca 2004r. cz³onkowie Komisji Zak³adowej NSZZ Solidarno¶æ" Spó³dzielni Mieszkaniowej Zakrzewo" sporz±dzili skargê na dzia³ania Witolda £ady (radnego Sejmiku Samorz±dowego Województwa Warmiñsko-Mazurskiego) do przewodnicz±cego sejmiku.

W dniu 19 lipca 2004r. zarz±d Spó³dzielni Mieszkaniowej Zakrzewo" w Elbl±gu z³o¿y³ do Prokuratury Rejonowej w Elbl±gu zawiadomienie o pope³nieniu przestêpstwa ujawnienia informacji i dzia³ania na szkodê Spó³dzielni przez Witolda Ladê. Postêpowanie w tej sprawie zosta³o zakoñczone postanowieniem o odmowie wszczêcia dochodzenia z 10 sierpnia 2 004r. (zatwierdzonym 13 sierpnia 2004r. przez prokuratora Prokuratury Rejonowej w Elbl±gu), które zosta³o utrzymane w mocy postanowieniem S±du Rejonowego w Elbl±gu z 30 grudnia 2004r.


W dniu 12 sierpnia 2004r. na ³amach Dziennika Elbl±skiego" zosta³ opublikowany artyku³ prasowy autorstwa Agaty Za³uskiej pod tytu³em Radny do prokuratury". W treci tego artyku³u wskazano, i¿ w³adze Spó³dzielni Mieszkaniowej Zakrzewo" skierowa³y do elbl±skiej prokuratury doniesienie o pope³nieniu przestêpstwa przez jednego z nadzwyczaj aktywnych cz³onków spó³dzielni _ Witolda Ladê. Zamieszczono równie¿ wypowiedzi prezesa Spó³dzielni - Urszuli Or³owskiej-Budo, która wskaza³a, i¿ {.,.) ten Pan narobi³ ju¿ wiele z³ego (....)" 3l w pimie do prokuratury znalaz³y siê zarzuty dotycz±ce ujawniania informacji dotycz±cych spó³dzielni i jej pracowników, które z racji ustawy o ochronie danych osobowych nie mog± byæ rozpowszechniane wród osób trzecich, jak równie¿ naruszaj± dobra osobiste osób zatrudnionych w spó³dzielni (uzyskuje informacje dotycz±ce np. zarobków pracowników, a nastêpnie je ujawnia). Nadto wskaza³a, i¿ drugi z zarzutów dotyczy³ dzia³ania na szkodê spó³dzielni, konkretnie nacisków, jakie wywiera³, aby doprowadziæ do wykupu gruntów po niekorzystnej cenie (próbowa³ wywieraæ naciski, aby wykupiæ grunty, gdy bonifikata wynosi³a 8 0 procent, podczas gdy zarz±d Spó³dzielni prowadzi³ negocjacje o obni¿enie ich ceny i zwiêkszenie bonifikaty), a trzeci z zarzutów dotyczy³ wprowadzania w b³±d cz³onków spó³dzielni.

Tre¶æ tego artyku³u prasowego zosta³a napisana przez Agatê Za³usk±, przy czym wypowiedzi poszczególnych osób nie by³y autoryzowane. Tre¶æ wypowiedzi Urszuli Orlowskiej-Budo by³a zapisywana przez dziennikarkê w trakcie rozmowy telefonicznej w postaci najwa¿niejszych tez, a nie by³y to wypowiedzi dos³owne. Artyku³ stanowi³ streszczenie rozmowy przeprowadzonej m.in. z Urszul± Or³owsk±-Budo. Dziennikarka nie sprawdza³a w Prokuraturze czy spó³dzielnia faktycznie z³o¿y³a zawiadomienie o pope³nieniu przestêpstwa. Inicjatywa przygotowania   artyku³u   prasowego   wysz³a   ze   strony


dziennikarki (wskazuj±cej, i¿ informacje na ten temat uzyska³a na zebraniu zarz±du NSZZ Solidarno¶æ", która dzwoni³a do Urszuli Or³owskiej-Budo, przy czym ta ostatnia udziela³a odpowiedzi na zadane pytania, a nie mia³a wp³ywu na tre¶æ publikacji, z któr± zapozna³a siê po jej opublikowaniu. Tytu³ artyku³u i do³±czone do niego zdjêcie zosta³y opracowane przez redakcjê gazety.

Witold Lada skierowa³ do S±du Rejonowego w Elbl±gu prywatny akt oskar¿enia przeciwko Urszuli Or³owskiej-Budo, w którym zarzuca³ jej, ¿e 12 sierpnia 2 0 04r. na ³amach gazety Dziennik Elbl±ski" w publikacji prasowej zawieraj±cej autoryzowany wywiad z Urszul± Or³owsk±-Budo poprzez stwierdzenie, ¿e Witold Lada dzia³a³ na szkodê cz³onków Spó³dzielni Mieszkaniowej Zakrzewo" w Elbl±gu, wprowadza w b³±d cz³onków tej ¿e spó³dzielni oraz ujawniaj±c dane o wysokoci wynagrodzeñ cz³onków zarz±du tej spó³dzielni i jej pracowników narusza przepisy o ochronie danych osobowych, pomówi³a Witolda Ladê o takie postêpowanie, które poni¿y³o go w opinii publicznej i narazi³o na utratê zaufania potrzebnego do zajmowanego stanowiska radnego Sejmiku Województwa Warmiñsko-Mazurskiego oraz Prezesa Obywatelskiego Stowarzyszenia Uw³aszczeniowego w Elbl±gu. W wyniku przeprowadzonego postêpowania karnego Urszula Or³owska-Budo zosta³a uniewinniona wyrokiem S±du Rejonowego w Elbl±gu z 25 maja 2005r., który nastêpnie zosta³ utrzymany w mocy wyrokiem Sadu Okrêgowego w Elbl±gu z 21 pa¼dziernika 2005r.

Obywatelskie Stowarzyszenie Uw³aszczeniowe w Elbl±gu na prze³omie ostatnich 3-4 lat organizowa³o 4-5 spotkañ z cz³onkami spó³dzielni. Na spotkania przychodzili cz³onkowie spó³dzielni, jak równie¿ osoby nie bêd±ce cz³onkami spó³dzielni. Informacje o zebraniach by³y wywieszane tam gdzie wywieszano ulotki. Zebrania te by³y prowadzone przez



 


Witolda Ladê, przy czym t³umaczono na nich zebranym o mo¿liwoci przekszta³cenia mieszkañ z lokatorskich i w³asnociowych spó³dzielczych na odrêbn± w³asno¶æ lokali, a w szczególnoci podawano jakie bêd± koszty przekszta³cenia, ile kosztuje wpis do ksiêgi wieczystej i sporz±dzenie aktu notarialnego, przy czym wskazywano jaka by³a ró¿nica miêdzy poszczególnymi rodzajami przekszta³ceñ. W trakcie tych zebrañ wskazywano tak¿e jakie s± rednie przeciêtne wynagrodzenia danego pracownika spó³dzielni, ale nie podawano imion i nazwisk tych osób. Witold Lada wskazywa³ tak¿e, ¿e dzia³ania spó³dzielni s± nielegalne, gdy¿ chce przekszta³ciæ mieszkania za du¿a sumê na w³asnociowe spó³dzielcze prawa do lokali, a nie na odrêbn± w³asno¶æ lokali, przy czym dzia³anie spó³dzielni stanowi zdzierstwo na sp³atê kredytu, gdy¿ pieni±dze nie id± do Skarbu Pañstwa. Witold Lada wskazywa³ równie¿, i¿ w przypadku gdyby spó³dzielnia chcia³a braæ kredyt to nie musia³aby pytaæ o zgodê osób, które maj± spó³dzielcze prawa do lokali, a inaczej by³o w przypadku odrêbnej w³asnoci lokali. Przekazywano tak¿e cz³onkom spó³dzielni informacje, ¿e osoby, które maj± odrêbn± w³asno¶æ lokali i nie maj± czym zap³aciæ nie mog± byæ wyrzucone z mieszkania przez spó³dzielniê.

Wiedza jak± poszczególne osoby uzyskiwa³y na tych spotkaniach sprowadza³a siê do informacji, ¿e trzeba wzi±æ ze spó³dzielni druk, który nastêpnie nale¿y wype³niæ, a spó³dzielnia ma obowi±zek na ¿±danie cz³onka przekszta³ciæ mieszkanie. W przypadku cz³onków spó³dzielni, którzy mieli sp³acone wszystkie kredyty informowano ich, ¿e mieszkania im siê nale¿± i nie musz± p³aciæ ¿adnej kwoty, aby wykupiæ mieszkanie na w³asno¶æ, a ¿±danie od nich jakiej dodatkowej kwoty jest niesprawiedliwe, ewentualnie powinna byæ to symboliczna   z³otówka.   Wskazywano   tak¿e,   ¿e   koszt


przekszta³cenia mieszkania to wydatek rzêdu kilkuset z³otych, do 1.500 z³, razem z kosztami zwi±zanymi z wykupem gruntu i sporz±dzenia aktu notarialnego. Przekazywano tak¿e cz³onkom spó³dzielni informacje, ¿e w razie upad³oci spó³dzielni mieszkania mog± byæ sprzedane, a ludzie pójd± na bruk". Witold Lada informowa³ tak¿e cz³onków spó³dzielni, ¿e gdy bêd± mieli mieszkania na w³asno¶æ to nie bêd± musieli za nic p³aciæ. Wskazywa³ tak¿e, ¿e rzeczoznawca nie musi dokonywaæ wyceny mieszkañ.

Powód wi±za³ z treci± publikacji prasowej w Dzienniku Elbl±skim" swoje problemy z wyborami do Parlamentu oraz usuniêciem go z partii (Ligi Polskich Rodzin). Pierwotnie mia³ startowaæ w wyborach do Sejmu z pierwszego miejsca, ale zaproponowano mu pi±te lub szóste miejsce t³umacz±c to jego niepewn± przesz³oci±, czy tym, ¿e nie jest cz³owiekiem pewnym. Witold Lada startowa³ tak¿e w wyborach samorz±dowych do sejmiku wojewódzkiego, przy czym zdoby³ drug± najwiêksz± liczbê g³osów na swojej licie wyborczej, co jednak nie starczy³o, aby dostaæ siê do sejmiku. Natomiast w 2 005 r. zosta³ wybrany na przewodnicz±cego swojej grupy cz³onkowskiej w Spó³dzielni Mieszkaniowej Zakrzewo" w Elbl±gu.

Zaznaczy³ s±d I instancji, ¿e powód dochodzi³ ochrony swoich dóbr osobistych w postaci godnoci, dobrego imienia i czci, gdy¿ - jego zdaniem - pozwana dopuci³a siê wzglêdem niego pomówieñ i oszczerstw przez podanie do publicznej wiadomoci informacji, ¿e spó³dzielnia z³o¿y³a zawiadomienie o pope³nieniu przez niego przestêpstwa, co zdaniem powoda w opinii publicznej by³o to¿same z nazwaniem go przestêpc± i tak w konsekwencji by³ równie¿ odbierany. Podstaw prawnych roszczeñ powoda nale¿a³o w tej sytuacji upatrywaæ w treci przepisów art. 23 i 24 § 1 kc, przy czym ocenê w tym zakresie nale¿a³o odnie¶æ do treci materia³u prasowego, w




którym   zosta³y   zamieszczone  wskazywane  przez  powoda okolicznoci.

Przy wyjanianiu istoty ka¿dego dobra osobistego, jak i jego naruszenia nale¿y pos³ugiwaæ siê kryterium obiektywnym, odwo³uj±cym siê do przyjêtych w spo³eczeñstwie ocen. W wietle kryterium nie sposób by³o natomiast uznaæ, i¿ dzia³ania pozwanej (sprowadzaj±ce siê do wskazania w wypowiedzi dla Dziennika Elbl±skiego" - nastêpnie opublikowanej - i¿ wobec powoda zosta³o z³o¿one zawiadomienie o wszczêciu postêpowania do Prokuratury) zmierzaj±ce do ustalenia czy powód dopuci³ siê czynu karalnego prowadzi³o do naruszenia jego dóbr osobistych, w szczególnoci wskazanych wy¿ej. Nie mo¿na bowiem z faktu z³o¿enia zawiadomienia o pope³nieniu przestêpstwa wyprowadziæ wniosku o automatycznym naruszeniu dobra osobistego, jak równie¿ wskazanie tej okolicznoci w materiale prasowym - w obiektywnym odczuciu nie mo¿e byæ uznane za naruszenie dobra osobistego. Nie by³o bowiem w ocenie S±du Okrêgowego dostatecznych przes³anek do uto¿samiania faktu z³o¿enia zawiadomienia o pope³nieniu przestêpstwa i podania tego do wiadomoci publicznej ze stwierdzeniem, ¿e powód jest przestêpc±", a na takim rozumowaniu powód opiera³ swoje twierdzenia odnonie naruszenia jego dóbr osobistych. Wbrew ocenie powoda nie by³o podstaw do uznania, i¿ obiektywnie w rozumieniu potocznym te pojêcia by³y to¿same i w konsekwencji prowadzi³y do naruszenia jego dóbr osobistych. Podkrelenia przy tym wymaga³o, i¿ pozwana nie mia³a ¿adnego wp³ywu na tre¶æ publikacji prasowej (zarówno na zamieszczone w tej treci swoje wypowiedzi - choæ generalnie nie negowa³a, i¿ we wskazany w tej publikacji sposób przedstawi³a zarzuty stawiane powodowi - jak równie¿ formê publikacji, miejsce

 

 

jej zamieszczenia, czy tytu³), gdy¿ nie umo¿liwiono jej autoryzowania wypowiedzi udzielonych dziennikarce.

Abstrahuj±c od wskazanej wy¿ej oceny braku naruszenia dóbr osobistych powoda wskazaæ nale¿y, i¿ nawet w razie odmiennej oceny prawnej w tym zakresie nie powstawa³a tak¿e odpowiedzialno¶æ cywilna pozwanej za naruszenie dóbr osobistych powoda. Warunkiem powstania cywilnoprawnej odpowiedzialnoci za naruszenie dóbr osobistych jest bowiem tak¿e bezprawno¶æ tego naruszenia, przy czym w przepisie art. 24 § 1 kc ustanowione zosta³o domniemanie bezprawnoci naruszenia dobra osobistego.

Domniemanie to podlega obaleniu przez wykazanie uprawnienia do okrelonego dzia³ania. Podstaw± oceny jest sprzeczno¶æ z normami prawa lub zasadami wspó³¿ycia spo³ecznego. Bezprawnym jest przy tym ka¿de dzia³anie naruszaj±ce dobro osobiste, je¿eli nie zachodzi ¿adna ze szczególnych okolicznoci usprawiedliwiaj±cych takie dzia³anie. Do okolicznoci wy³±czaj±cych bezprawno¶æ naruszenia dóbr osobistych na ogó³ zalicza siê m.in. dzia³anie w obronie uzasadnionego interesu, czy dzia³anie w ramach porz±dku prawnego, tj . dzia³anie dozwolone przez obowi±zuj±ce przepisy prawa. Do tych ostatnich nale¿y dzia³anie organu spó³dzielni polegaj±ce na z³o¿eniu zawiadomienia o pope³nieniu przestêpstwa przez powoda w razie posiadania wiedzy pozwalaj±cej na powziêcie uzasadnionych podejrzeñ w tym zakresie (mieszcz±ce siê w ramach dzia³ania wskazanego w treci przepisu art. 304 § 1 kpk), jak równie¿ podanie tej okolicznoci do publicznej wiadomoci w przypadku zainteresowania mediów. Pozwanej nie mo¿na by³o wiêc postawiæ jakiegokolwiek zarzutu bezprawnoci dzia³ania wobec powoda.

 

 

 

 

 

 

Pozwana uzyskuj±c informacje o niew³aciwych dzia³aniach powoda dzia³a³a tak¿e w ramach drugiej z okolicznoci wy³±czaj±cych bezprawno¶æ tj . w obronie uzasadnionego interesu. Jedyny obiektywnie weryfikowany zarzut stawiany powodowi w treci artyku³u prasowego dotyczy³ kwestii zwi±zanych z ujawnianiem przez niego wysokoci zarobków pracowników spó³dzielni. Prawdziwo¶æ tego zarzutu nie zosta³a w toku postêpowania wykazana w dostatecznym stopniu przez pozwan±, gdy¿ nie zosta³o potwierdzone, aby powód wskazywa³ imiennie wysoko¶æ zarobków konkretnych pracowników spó³dzielni. Wypowied¼ pozwanej mia³a jednak charakter ogólniejszy (pozwana wskazywa³a na ujawnienie przez powoda wysokoci zarobków pracowników spó³dzielni, a nie twierdzi³a, i¿ podaje zarobki konkretnych osób), która zawi±zywa³a do nie kwestionowanego dzia³ania pozwanego (przedstawieniem rednich poszczególnych grup pracowników spó³dzielni), a tym samym odzwierciedla³a rzeczywisto¶æ. Natomiast ocena czy takie dzia³ania powoda stanowi³y naruszenie przepisów ustawy o ochronie danych osobowych przekracza³a uprawnienia stron, lecz uzasadnia³a dzia³anie pozwanej jako cz³onka zarz±du spó³dzielni do wyst±pienia celem wyjanienia tych okolicznoci przez powo³ane organy i dzia³anie to mieci³o siê w obronie uzasadnionego interesu pracowników spó³dzielni, a tym samym równie¿ podanie tych informacji do publicznej wiadomoci nie nosi³o znamion bezprawnoci.

2 kolei stwierdzenie pozwanej, i¿ powód dzia³a³ na szkodê cz³onków spó³dzielni, gdy¿ zamierza³ do doprowadzenia do wykupu gruntu po niekorzystnej cenie, mia³o charakter ocenny (w czê¶ci dotycz±cej dzia³ania na szkodê cz³onków spó³dzielni) i jako takie nie podlega³o kwalifikacji w zakresie prawdziwoci lub nieprawdziwo¶ci.


 


Równie¿ obiektywnie prawdziwy by³ zarzut pozwanej odnonie wprowadzania przez powoda w b³±d cz³onków spó³dzielni, co wyra¼nie znajdowa³o potwierdzenie np. w fakcie, i¿ powód wskazywa³ cz³onkom spó³dzielni, ¿e nie mog± zbyæ spó³dzielczego w³asnociowego prawa do lokalu, gdy¿ stanowi w³asno¶æ spó³dzielni. Nadto szereg okolicznoci, o których mówili przes³uchani wiadkowie wskazywa³ tak¿e, i¿ powód - czy to z przyczyn zwi±zanych z nieznajomoci± prawa, czy na skutek umylnych dzia³añ (np. poprzestaj±c na wskazaniu nie obowi±zuj±cego stanu prawnego w zakresie przekszta³ceñ) - przedstawia³ nieprawdziwe lub niepe³ne informacje odnonie zasad przekszta³cania praw do lokali, zarówno odnonie sposobów przekszta³ceñ, jak i ich warunków finansowych, co nastêpnie wymaga³o prostowania tych informacji przez pracowników spó³dzielni. Tym samym takie dzia³ania powoda obiektywnie mo¿na by³o oceniaæ w kategoriach wprowadzania w b³±d cz³onków spó³dzielni i nie by³o podstaw, aby czyniæ pozwanej zarzut nieprawdziwoci jej twierdzeñ w tym zakresie.

W konsekwencji - zdaniem s±du I instancji konstruowane przez powoda roszczenia z tytu³u naruszenia jego dóbr osobistych nie znajdowa³y uzasadnienia prawnego, a wiêc nie by³o przes³anek do uwzglêdnienia ich na podstawie przepisów art. 24 kc i art, 448 kc i powództwo podlega³o oddaleniu.

0 kosztach postêpowania orzeczono na podstawie przepisu art. 98 § 1 kpc.

Apelacjê  od  tego  rozstrzygniêcia  wywiód³  powód, zaskar¿aj±c wyrok w ca³oci. Zarzuci³:

Naruszenie  przepisów  prawa  maj±cych  zastosowanie  w  tej sprawie, a w szczególnoci:


1. art. 2 4 kc poprzez niew³aciwe zastosowanie art. 6 kc w

niniejszym postêpowaniu; 2 . art. 272 kpc w zw. z art. 232 kpc poprzez zaniechanie

dopuszczenia  dowodu  z  konfrontacji  wiadka  Urszuli

Or³owskiej-Budo  i  Agaty  Zaluskiej  wobec  wewnêtrznej

sprzecznoci zeznañ obu wiadków;

3. art. 365 kpc § 1 poprzez zaniechanie odniesienia siê do
prawomocnego orzeczenia S±du Rejonowego w Elbl±gu - sygn.
akt VIII K 277/04

a w konsekwencji

4.  naruszenie art. 328 § 2 kpc przez wybiórcze uzasadnienia
faktów jakie sad uzna³ za udowodnione i przyczyn dla
których  innym  dowodom  odmówi³  wiarygodnoci  i  mocy
dowodowej,

5.  naruszenie art. 233 kpc w zw. z art. 316 kpc i 386 § 4
kpc poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów
przy  zaniechaniu  siêgania  do  akt  sprawy  karnej  i
odtworzenia  zapisu  nagrania  jakim  dysponowa³  wiadek
Zbigniew P±sik oraz nie przeprowadzeniu konfrontacji.

W skardze na powy¿sze wniós³ o uchylenie zaskar¿onego orzeczenia i przekazanie sprawy S±dowi w³aciwemu do rozpoznania, zwrot kosztów postêpowania i kosztów ewentualnego zastêpstwa procesowego.

W odpowiedzi na apelacjê pozwana wnios³a o jej oddalenie i zas±dzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postêpowania apelacyjnego.

S±d Apelacyjny zwa¿y³, co nastêpuje:

Apelacja  powoda  jest  uzasadniona  z  uwagi  na niewa¿no¶æ postêpowania przed s±dem I instancji, któr± s±d


odwo³awczy stosownie do treci art. 378 § 1 kpc w granicach zaskar¿enia bierze pod uwagê z urzêdu.

W niniejszej sprawie w S±dzie Okrêgowym (po uchyleniu sprawy przez S±d Apelacyjny) jako s±dzie I instancji w sk³adzie jednego sêdziego orzeka³ sêdzia S±du Rejonowego w Elbl±gu delegowany przez prezesa S±du Okrêgowego w Elbl±gu na podstawie art. 77 § 8 ustawy Prawo o ustroju s±dów powszechnych do pe³nienia obowi±zków sêdziego w Wydziale I Cywilnym S±du Okrêgowego w Elbl±gu w dniach 30.01.2007r. (k-218), 20.02.2007r.(k.266), 27.03.2007r.fk.316) i 20.04.2007r. (k.371).

Stosownie do treci art. 77 § 8 u.s.p prezes s±du okrêgowego, po uzyskaniu zgody kolegium s±du okrêgowego, mo¿e delegowaæ sêdziego s±du rejonowego albo sêdziego s±du okrêgowego do pe³nienia obowi±zków sêdziego na obszarze w³aciwoci tego samego s±du okrêgowego, jednak¿e na czas nie d³u¿szy ni¿ miesi±c w ci±gu roku.

Delegowanie to - dotycz±ce pe³nienia obowi±zków sêdziego, przez okres nie d³u¿szy ni¿ jeden miesi±c w ci±gu roku, tylko za zgod± kolegium s±du i tylko w granicach okrêgu s±dowego - nie mo¿e jednak obejmowaæ sytuacji, która - wbrew zasadzie wynikaj±cej z art. 46 § 1 Prawa o ustroju s±dów powszechnych (stanowi±cego, ¿e w sk³adzie s±du mo¿e braæ udzia³ tylko jeden sêdzia innego s±du. Sêdzia s±du ni¿szego nie mo¿e byæ przewodnicz±cym sk³adu s±du. Minister Sprawiedliwoci mo¿e jednak przyznaæ sêdziemu s±du rejonowego, delegowanemu do s±du okrêgowego, prawo przewodniczenia w sprawach rozpoznawanych przez ten s±d w pierwszej instancji, w sk³adzie jednego sêdziego i dwóch ³awników albo w sk³adzie jednego sêdziego) - oznacza³aby przyznanie sêdziemu s±du rejonowego, delegowanemu do s±du okrêgowego przez prezesa s±du okrêgowego, prawa przewodniczenia w sprawach rozpoznawanych przez ten s±d w

 

 

pierwszej instancji, w sk³adzie jednego sêdziego i dwóch ³awników albo w sk³adzie jednego sêdziego. Sprzeciwia siê bowiem temu zasada, ¿e sêdzia s±du ni¿szego nie mo¿e byæ przewodnicz±cym sk³adu s±dz±cego w s±dzie wy¿szym, a jedyny od niej wyj±tek dotyczy przyznania sêdziemu s±du rejonowego przez Ministra Sprawiedliwoci (a wiêc nie przez prezesa s±du okrêgowego, nawet za zgod± kolegium s±du okrêgowego) prawa przewodniczenia w sprawach rozpoznawanych przez s±d okrêgowy w pierwszej instancji miê dzy innymi w sk³adzie jednego sêdziego.

S±d Apelacyjny w sk³adzie niniejszym podziela pogl±d wyra¿ony w wyroku S±du Najwy¿szego z dnia 14.04.2004r. (III Sk. 2 6/04, OSNP 2005/5/72) ¿e niewa¿no¶æ postêpowania zachodzi (art. 37 9 pkt. 4 kpc), gdy w s±dzie okrêgowym w pierwszej instancji w sk³adzie jednego sêdziego orzeka³ sêdzia s±du rejonowego delegowany na podstawie art. 77 § 8 ustawy z dnia 27 lipca 2001r. - Prawo o ustroju s±dów powszechnych (Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.), któremu Minister Sprawiedliwoci nie przyzna³ prawa przewodniczenia (art. 46 § 1 tego Prawa).

W uzasadnieniu tego wyroku podkrelono, ¿e w odniesieniu do sêdziego s±du rejonowego delegacja prezesa s±du okrêgowego mo¿e dotyczyæ jedynie sytuacji delegowania tego sêdziego do pe³nienia obowi±zków sêdziego w innym s±dzie rejonowym albo do pe³nienia obowi±zków w s±dzie okrêgowym, ale bez prawa przewodniczenia w sprawach rozpoznawanych przez s±d okrêgowy w pierwszej instancji w sk³adzie jednego sêdziego i dwóch ³awników albo w sk³adzie jednego sêdziego (co de facto oznacza delegowanie do pe³nienia obowi±zków sêdziego w s±dzie okrêgowym w sprawach rozpoznawanych w pierwszej lub drugiej instancji w sk³adach zawodowych, jednak bez prawa przewodniczenia sk³adowi s±dz±cemu).

 

 

Stwierdzenie z urzêdu niewa¿noci postêpowania w zakresie obejmuj±cym okres od dnia 30.01.2007r. do dnia 20.04.2007r. czyli wszystkie rozprawy poprzedzaj±ce wydanie zaskar¿onego wyroku (oraz samo zaskar¿one orzeczenie) czyni zbêdnym rozwa¿anie przez S±d Apelacyjny zasadnoci przytoczonych w apelacji zarzutów.

Maj±c powy¿sze na uwadze S±d Apelacyjny na zasadzie art. 386 § 2 kpc i art. 108 § 2 kpc orzek³ jak w sentencji.

 Za zgodno¶æ: Podpisa³a Kierownik Sekretariatu Ewa Przyby³a