W nawiązaniu do otrzymanej przy piśmie z dnia 12 grudnia 2007r, znak SPS-023-135/07, interpelacji Pani Poseł Gabrieli Masłowskiej, w sprawie opodatkowania przeniesienia własności lokali mieszkalnych w spółdzielniach mieszkaniowych, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

1. Zasady zawierania z członkiem spółdzielni mieszkaniowej, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, umowy przeniesienia własności lokalu, określają przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2003 r. Nr 119, póz. 1116, z późn. zm.), w szczególności Art 12. Zgodnie z ust. l tego artykułu - w brzmieniu obowiązującym od 31 lipca 2007 r, - na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego;

1. spłaty przypadającej na jego lokal części kosztów budowy będących zobowiązaniami spółdzielni, o których mowa w art. 10 ust. l pkt l, w tym w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego wraz z odsetkami z zastrzeżeniem pkt 2
2.         spłaty nominalnej kwoty umorzenia kredytu lub dotacji w części przypadającej na jego
   lokal, o ile spółdzielnia skorzystała z pomocy podlegającej odprowadzeniu do budżetu
   państwa uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków;
3.         spłaty zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ust, l ustawy o spółdzielniach
   mieszkaniowych,

Umowę przeniesienia własności spółdzielnia mieszkaniowa zawiera w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez osobę uprawnioną, chyba że nieruchomość posiada nieuregulowany stan prawny w rozumieniu art, 113 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami lub spółdzielni nie przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu, na którym wybudowała sama budynek lub wybudowali go jej poprzednicy prawni,

A zatem, jeżeli przeniesienie własności lokalu odbywa zgodnie z w/w zasadami, to nie powstaje przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu realizacji przedmiotowej umowy. W konsekwencji przedmiotowa czynność nie rodzi obowiązku w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.  

Tym samym, uchylenie z dniem 31 lipca 2007 Art. 12² w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych, nie zmienia na gruncie ustawy o  podatku dochodowym od osób fizycznych w sytuacji prawno-podatkowej członków spółdzielni, którzy po wejściu w życie ustawy z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 873), zawarli umowę przeniesienia własności lokalu, zgodnie z obwiązującymi w tym zakresie regulacjami.

2. W odniesieniu do podatku od towarów i usług uprzejmie informuję, iż w zakresie opodatkowania tym podatkiem praw spółdzielczych do lokali mieszkalnych stanowisko, szeroko prezentowane w piśmie z dnia 3 sierpnia br., w związku z nadesłaną przez Panią Poseł interpelacją w tej sprawie oraz w piśmie z dnia l października br. będącego odpowiedzią na zapytania zgłoszone przez Panią Poseł do Przedstawiciela Rządu na 48. posiedzeniu Sejmu, jest aktualne,

Jednocześnie w związku z kolejnym wystąpieniem w tej sprawie uprzejmie wyjaśniam, że w przypadku, gdy ustanowienie spółdzielczego prawa do lokalu i jego zasiedlenie miało miejsce po 30 kwietnia 2004r. ustawa dnia 11 marca 2004r o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) ma zastosowanie do przekształceń tych praw w prawo własnościowe, o ile nastąpiło ono przed upływem 5 lat od jego ustanowienia (po upływie 5 lat przekształcenia te są objęte zwolnieniem od podatku).

W przypadku natomiast, gdy ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem l maja 2004 r, w odniesieniu do czynności dotyczących przekształcenia lub ustanowienia odrębnej własności nie stosu]e się (i nie będzie stosować po dniu 31 grudnia 2007 r.) przepisów ustawy z dnia l 1 marca 2004r. o  podatku od towarów i usług (art. 153 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług).

Zasady opodatkowania przekształceń praw do lokali spółdzielczych po 31 grudnia 2007 r. wyznaczają przede wszystkim art. 7 ust. l pkt 5, art. 29 ust. 8, art. 41 oraz art. 43 ust. l pkt 10 ust. 7 ww. ustawy o podatku od towarów i usług.

Co do zasady zastosowanie będzie miała 7% stawka podatku z pewnymi wyjątkami określonymi w art. 41 ust. 12 - 12c oraz art. 43 ww. ustawy o podatku od towarów i usług,

Podstawę opodatkowania, tak jak dotychczas, będzie stanowiła różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszoną o kwotę podatku (art. 29 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług).

 3. Odpowiadając na pytanie w sprawie ponoszenia przez członków spółdzielni obciążeń

podatkowych z tytułu zasiedzenia gruntów, pragnę zauważyć, że na podstawie przepisów, 35 ust. 4-4² ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U, z 2003 r. Nr 119, póz. 1116, z późn. zm.) prawo do nabycia własności nieruchomości przez 2asiedgenie Przysługuje spółdzielni mieszkaniowej, a nie osobie uprawnionej do lokalu. W myśl bowiem postanowień Art, 35 ust, 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, jeżeli nieruchomość posiada nieuregulowany stan prawny w rozumieniu Art, 113 ust. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami, spółdzielnia mieszkaniowa nabywa własność tej nieruchomości przez zasiedzenie, jeżeli spełnia kryteria wymagane w Art, 35 ust. l.

Spółdzielnia mieszkaniowa, która w dniu 5 grudnia 1990 r. była posiadaczem nieruchomości gruntowej, stanowiącej własność Skarbu Państwa albo gminy, albo gdy właściciel tej nieruchomości pozostaje nieznany, pomimo podjętych starań o jego ustalenie, i przed tym dniem, na podstawie pozwolenia na budowę i decyzji lokalizacyjnej spółdzielnia ta wybudowała budynek, nabywa własność tej nieruchomości przez zasiedzenie, Orzeczenie sądu stwierdzające nabycie własności tej nieruchomości jest podstawą wpisu do księgi wieczystej (art. 35 ust. 4¹ w/w, ustawy).

Jeżeli osoba uprawniona do lokalu spółdzielczego wystąpiła z wnioskiem o przeniesienie prawa odrębnej własności, a spółdzielni nie przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu, na którym znajduje się objęty wnioskiem lokal, a spółdzielnia spełnia warunki, o których mowa w art. 35 ust. 4¹, to zarząd spółdzielni obowiązany jest, w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku, do wystąpienia do sądu z wnioskiem o stwierdzenie zasiedzenia gruntu, na którym znajduje się budynek, którego dotyczy wniosek (art. 35 ust. 42² ww. ustawy).

W konsekwencji nie mają zastosowania w tym względzie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, gdyż opodatkowaniu tym podatkiem podlega nabycie własności rzeczy (w tym nieruchomości) przez zasiedzenie, ale wyłącznie w sytuacji, gdy prawo to nabywa osoba fizyczna.

Z upoważnienia Ministra Finansów

Sekretarz Stanu