Pani Poseł Gabriela Masłowska
O pracach nad zmianą ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.
2006-10-30

Korzystając z możliwości poinformowania Państwa o stanie prac legislacyjnych dotyczących ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz spodziewanych tendencjach zmiany w tym prawie informuję, że nad ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych trwają w tej chwili prace w podkomisji, odbywają się dosyć często, są burzliwe i w wyniku ostatnich dwóch posiedzeń podkomisji w czasie posiedzenia w ubiegłym tygodniu członkowie podkomisji przegłosowali wiele w moim przekonaniu korzystnych zapisów dla spółdzielczości mieszkaniowej i tak, po pierwsze nie będziemy już ustanawiać spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, czyli nie będą ustanawiane nowe spółdzielcze prawa własności do lokali. Pozostają więc prawa lokatorskie oraz tzw. pełna czy odrębna własność. Jeśli chodzi o drugie ważne w moim przekonaniu również rozwiązanie, które uzyskało akceptację państwa posłów to jest przekształcanie mieszkań lokatorskich w pełną własność według w zasadzie metody kosztowej, o co walczyliśmy od dawna. Czyli jeśli członek spółdzielni mieszkaniowej mający prawo lokatorskie wniósł wkład mieszkaniowy, który stanowił najczęściej 10% kosztu budowy, jeśli spłacił kredyt, czyli jeśli jego udział we wkładzie budowlanym sięga czasem 70%, czy sześćdziesięciu kilku procent w stosunku do wartości rynkowej mieszkania, to będzie mógł przekształcić od razu z pełną własność takie prawo po spłaceniu nominalnej kwoty kredytu do spółdzielni mieszkaniowej, która to kwota zostanie przekazana do budżetu skarbu państwa, a więc tych kwot stosunkowo nieznacznych, to są kwoty rzędu kilkuset złotych tylko.

Uważamy więc, że jeżeli ostatecznie Sejm przegłosuje takie zmiany, które proponują członkowie podkomisji, to będzie to dosyć duży postęp, dosyć duże osiągnięcie.
Jest jeszcze jedna ważna kwestia, którą chcę się podzielić ze spółdzielcami. Otóż udało nam się wyeliminować z zapisów ustawy obowiązek płacenia przy okazji przekształceń praw do lokali kosztów modernizacji, przez którą rozumiano w ostatnich latach, w ostatnich miesiącach koszty dociepleń budynków i żądano mimo, że ludzie wpłacają na fundusz remontowy od wielu, wielu lat, to teraz nagle przy okazji przekształcenia żąda się od nich jeszcze wpłat jednorazowych. A więc udało się z zapisu ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wykluczyć pojęcie modernizacji. Ale i na tym nie koniec. Otóż w ślad za orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z 9 września, który to Trybunał rozpatrywał nasz wniosek, gdzie zaskarżaliśmy niekonstytucyjność wielu zapisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w momencie przekształceń mieszkań lokatorskich w pełną własność, jak też i spółdzielczych własnościowych w pełną własność, jak też lokali użytkowych w pełną własność nie ma obowiązku spłaty przypadającego na lokal zobowiązania spółdzielni z tytułu kredytów i pożyczek zaciągniętych na sfinansowanie kosztów remontów nieruchomości, w której znajduje się lokal. Mieliśmy bowiem do czynienia z taką do tej pory patologiczną sytuacją, że członkowie wpłacali na fundusz remontowy, jeśli była potrzeba zaciągnięcia kredytów, to spłata tego kredytu odbywa się z funduszu remontowego, a mimo to w ustawie był zapis, że oprócz tego zarządy spółdzielni od osób przekształcających prawa do lokali mają prawo żądać jednorazowej spłaty takiego kredytu na sfinansowanie nieruchomości. W nowych zapisach ustawy już tego nie będzie. Jest to duże osiągnięcie.
Ale jest jeszcze jedna kwestia, którą udało się nam w trakcie prac komisji zakwestionować. Otóż w artykule 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych jest mowa o tym, że członek spółdzielni jest zobowiązany uczestniczyć w opłatach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na jego lokal, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni oraz zobowiązaniach spółdzielni z innych tytułów. Otóż ten zapis o zobowiązaniach spółdzielni z innych tytułów dawał powody do przerzucania na spółdzielców konieczności spłat z tytułu różnych, nieuzasadnionych powodów, nieuzasadnionych działań spółdzielni. Tego zapisu już w nowej ustawie nie będzie.

I jeszcze przy tej okazji chciałabym Państwa uczulić w następującej kwestii.
Po pierwsze, ponieważ zmiany w ustawodawstwie idą w pozytywnym kierunku, bardziej będą sprzyjały spółdzielcom, będą tańsze te przekształcenia; dotyczy to szczególnie mieszkań lokatorskich, ale także i własnościowych, ponieważ wyeliminowaliśmy tę modernizację chociażby, to zarządy wielu spółdzielni w Polsce przyśpieszają teraz proces przekształceń. O ile nie realizowali wniosków czasem kilka lat, od roku 2001 właściwie - są i takie przypadki - w tej chwili otrzymują spółdzielcy zawiadomienia, że mają przystępować do aktów notarialnych, bo będzie to tylko możliwe już niedługo, do końca roku, że potem będą niekorzystne zapisy i tak dalej. Nic podobnego. Nie ma takich terminów ustawowych. Zmiany w prawodawstwie idą w lepszym kierunku, więc tak naprawdę warto poczekać, zwłaszcza Ci, którzy mają lokatorskie, jeszcze miesiąc czy dwa.
Przy okazji jeszcze o jednej kwestii chcę powiedzieć. Otóż w aktach notarialnych, które są przygotowywane do przeniesienia prawa na członka spółdzielni przy przekształceniu z lokatorskiego, czy spółdzielczego własnościowego, niektóre zarządy spółdzielni przygotowują bardzo niekorzystne, niebezpieczne moim zdaniem zapisy. Chciałabym spółdzielców, którzy zawierają takie akty notarialne na tę kwestię uczulić. Otóż przywołuje się tam zapis do aktu notarialnego, że się zobowiązuje spółdzielca pokrywać opłaty także z innych tytułów - akurat to co wyeliminowaliśmy w ustawie oraz, że zobowiązuje się uczestniczyć w kosztach zarządu nieruchomością, czyli zobowiązuje się, że zarząd spółdzielni będzie zarządzał tym budynkiem w nieskończoność, a przecież my nie możemy aktem notarialnym takich zobowiązań na siebie przyjmować, tym bardziej, że zmiana ustawy może pójść w bardziej korzystnym kierunku, więc przenoszenie do aktu notarialnego zapisu z ustawy, który jest niekorzystny, jest ze wszech miar nieracjonalne i należy unikać i należy bardzo dokładnie analizować akt notarialny, który spółdzielcy podpisują w tej chwili.
Chyba to są najważniejsze sprawy. Jest jeszcze wiele innych kwestii dyskusyjnych, no ale będziemy się w miarę możliwości, przekazywać Państwu na bieżąco te informacje.